Het is moeilijk om u specifiek te wapenen tegen een nieuwe crisis. Elke crisis is anders en kan grote gevolgen hebben. De gevolgen zijn in elk geval beter op te vangen met een goed ingericht (fiscaal) beheersingssysteem.
Denk daarbij bijvoorbeeld aan het definiëren van enkele generieke risico’s die crises met zich meebrengen en het inregelen van robuuste beheersmaatregelen om dergelijke risico’s te beperken. Met een modern fiscaal beheersingssysteem krijgt u goed inzicht in uw verschillende rechten en plichten. Ook weet iedereen binnen uw organisatie waar welke rollen en verantwoordelijkheden liggen. Via een gedegen fiscale strategie kunt u weloverwogen afwegingen maken in het belang van uw eigen organisatie en van haar omgeving.
Marvin de Ridder
en omscholing kan bijdragen aan verlaging van het aantal fte’s door het samenvoegen van functies. Ook kunnen werknemers worden herplaatst in nieuwe of andere posities. Werkgevers die NOW-2 en/of NOW-3 aanvragen zijn verplicht om bij- en omscholing te stimuleren. Ook bij een reorganisatie bent u als de werkgever verplicht uw werknemers ander passend werk aan te bieden. Het kabinet trekt vijftig miljoen euro uit voor online scholing van werknemers.
Werkgevers die overwegen om werknemers de mogelijkheid te bieden om structureel meer vanuit huis te werken, moeten er rekening mee houden dat dit voor internationale werknemers invloed kan hebben op hun belasting- en sociale-zekerheidspositie.
Vanuit arbeidsrechtelijk perspectief geldt voor internationaal opererende werknemers in de meeste gevallen dat het recht van het land dat werknemers en werkgevers onderling overeenkomen (zoals in de arbeidsovereenkomst) van toepassing is op de arbeidsrelatie (‘rechtskeuze’). Maar ondanks het overeenkomen van een rechtskeuze is niet uit te sluiten dat werknemers na verloop van tijd succesvol aanspraak kunnen maken op arbeidsvoorwaarden die van toepassing zijn in het land waar zij ‘gewoonlijk’ hun arbeid verrichten, voor zover deze bepalingen gunstiger zijn dan die op grond van de rechtskeuze.
De Covid-19-crisis heeft invloed op beloningspakketten. Afhankelijk van uw bedrijf moet u bijvoorbeeld de toekenning van prestatieaandelen, participatieplannen en stimulerende beloningen evalueren en aanpassen. Als het gaat om het bredere personeelsbeleid, is de vraag waar en hoe u uw talenten, medewerkers op sleutelposities of ‘key employees’ wilt gaan inzetten. Een reorganisatie in kleinere of grotere vorm kan nodig zijn om de noodzakelijke flexibiliteit tot stand te brengen. Bij al deze zaken is het opstellen van een communicatiestrategie en -plan voor werknemers en andere belanghebbenden essentieel. Lees meer over de invloed van de crisis op Personeel & HR.
U zult wellicht uw goederenstroom willen of moeten omleggen. Voorraden kunt u op andere plaatsen (landen) gaan aanhouden. Voor de btw- en de douaneverplichtingen moet u dan opnieuw u keten ‘mappen’, met bijbehorende data-analyse en btw- en douane-determinatie en -optimalisatie. Contracten over goederenstromen moeten door u worden gecheckt op btw- en douane impact.
De btw bij het in- en uitlenen van personeel en de btw-aftrek op zakelijk gebruik van goederen en diensten door personeel kunt u wellicht optimaliseren. Dit met het oog op verbetering van uw werkkapitaal.
Voor het btw-vrij overdragen van ondernemingen als gevolg van de crisis gelden btw-eisen. Onderzoek vanuit btw-perspectief is nodig om btw-risico’s in kaart te brengen of weg te nemen.
Bij veranderingen hoort een review en een eventuele aanpassing van de risicobeheersingsmaatregelen op btw- en douanegebied.
U kunt ook kijken naar mogelijkheden voor een structurele besparing op douanerechten (review douanewaarde, oorsprong en tarief) en uitstelmogelijkheden, bijvoorbeeld op grond van data-analyse. Ook op btw-gebied kan een analyse op alle uitstaande en te betalen btw-bedragen, leiden tot mogelijkheden tot structurele verbetering van aan btw gerelateerde kasstromen.
Om bijvoorbeeld instandhoudingskosten te verminderen, kunt u overwegen de juridische structuur van uw concern te vereenvoudigen en het aantal juridische entiteiten te verminderen. Daarnaast kan een lagere waardering van de onderneming momentum bieden om bepaalde risico’s in de structuur, zoals risico’s van technisch aanmerkelijk belang of toepassing van anti-misbruikmaatregelen, fiscaal voordelig op te lossen. Wees er echter bewust van dat het vanuit een risicoperspectief misschien juist handig kan zijn om bepaalde (risicovolle) activiteiten en activa juridisch van elkaar te scheiden. Bovendien moet u nagaan in hoeverre een vereenvoudiging gevolgen zou hebben voor onmiddellijk te betalen belasting.
Een herstructurering van de schuldverplichtingen kan uitkomst bieden als het lastiger wordt om deze op de langere termijn te blijven dragen. Vooral als de schuldverplichtingen in uw branche ondergewaardeerd zijn door de markt, zijn er mogelijkheden om dit op een kostenefficiënte manier uit te voeren. Denk dan bijvoorbeeld aan de terugkoop van schuldverplichtingen door de schuldenaar of een andere groepsentiteit van een derde/crediteur. Iedere manier gaat gepaard met fiscale gevolgen. Afhankelijk van uw bedrijfsstructuur kunt u de lasten verlagen en daarmee uw liquiditeitspositie verbeteren.
In veel gevallen werken werknemers door de Covid-19-crisis op verzoek van de werkgever vanuit huis. Soms is het woonland van de werknemer een ander land dan het land waarin de werkgever is gevestigd en waarin de werkzaamheden gebruikelijk plaatsvinden. De vraag is of deze situatie kan leiden tot een vaste inrichting van de werkgever in het woonland van de werknemer, met als gevolg niet-naleving van de regels en soms zelfs dubbele belasting. Meestal zal hiervan geen sprake zijn, omdat een zekere duurzaamheid ontbreekt. De verwachting is echter dat in veel gevallen het thuiswerken (gedeeltelijk) het ‘nieuwe normaal’ gaat worden. Dit vergroot het risico op een vaste inrichting van de werkgever in het land van de werknemer. Omdat dit per land en belastingmiddel verschilt, doet u als werkgever er goed aan om deze risico’s te inventariseren.
Wat is de langetermijninvloed van de Covid-19-crisis op uw goederenstroom? Veel bedrijven anticiperen op structurele veranderingen. Dit betekent mogelijk ook dat uw transfer-pricingmodel moet worden aangepast.
Neem bij het aangaan van nieuwe contracten een heldere overmachtsclausule op, waarin in elk geval wordt geregeld dat een virus (epidemie, pandemie) overmacht oplevert. Als beide partijen verwachten dat een opleving van het virus in de toekomst tot problemen in de nakoming kan leiden, kunnen zij in een specifieke Covid-19-clausule bij voorbaat tot een redelijke risicoallocatie komen. Dit voorkomt langdurige en complexe discussies achteraf.
Mark van Wouwe
Wereldwijd treffen overheden steunmaatregelen in verband met de coronacrisis. Deze kunnen van toepassing zijn op uw industrie of sector. Zie voor een overzicht hiervan de Internationale (fiscale) steunmaatregelen.
Ondernemingen worden geacht te zijn gevestigd waar de bestuurders van die ondernemingen feitelijk leiding geven. Door de reisbeperkingen als gevolg van de coronamaatregelen kon het voorkomen dat bestuurders tijdelijk vanuit een ander land leiding gaven aan de onderneming. Als dit blijvend is, kan dit tot gevolg hebben dat de plaats waar een onderneming is gevestigd - en daarmee de plaats waar de winst van die onderneming wordt belast - verschuift naar een ander land. De beslissing om structureel vanuit een ander land leiding te geven aan een onderneming - denk aan telewerken dat tijdens de Covid-19-crisis is begonnen en dat nadien gehandhaafd blijft - kan ook een strategische achtergrond hebben. Het is daarom goed dat u zich realiseert wat de gevolgen van een dergelijke beslissing zijn.
In veel gevallen werken werknemers door de Covid-19-crisis op verzoek van de werkgever vanuit huis. Soms is het woonland van de werknemer een ander land dan het land waarin de werkgever is gevestigd en waarin de werkzaamheden gebruikelijk plaatsvinden. De vraag is of deze situatie kan leiden tot een vaste inrichting van de werkgever in het woonland van de werknemer, met als gevolg niet-naleving van de regels en soms zelfs dubbele belasting. Meestal zal hiervan geen sprake zijn, omdat een zekere duurzaamheid ontbreekt. De verwachting is echter dat in veel gevallen het thuiswerken (gedeeltelijk) het ‘nieuwe normaal’ gaat worden. Dit vergroot het risico op een vaste inrichting van de werkgever in het land van de werknemer. Omdat dit per land en belastingmiddel verschilt, doet u als werkgever er goed aan om deze risico’s te inventariseren.
In de praktijk komt het voor dat werknemers wonen in het ene land, maar werken in een ander land. Belastingverdragen verdelen de heffingsbevoegdheid tussen het woonland en het werkland. Hoe het ‘nieuwe werken’ er na de coronacrisis uitziet is nog onbekend. Werkgevers die overwegen om werknemers de mogelijkheid te bieden om structureel meer vanuit huis te werken, moeten er rekening mee houden dat dit voor internationale werknemer invloed kan hebben op hun belasting- en sociale-zekerheidspositie. Denk daarbij ook aan de verdragen ter voorkoming van dubbele belasting, waardoor sprake kan zijn van een verschuiving van heffingsbevoegdheid van werkland naar woonland en omgekeerd. Omdat dit per land en per belastingverdrag kan verschillen, doet u als werkgever er goed aan om de effecten en nalevingsverplichtingen te inventariseren.
Omdat de waarde van uw onderneming op dit moment door de Covid-19-crisis mogelijk relatief laag is, kan dit vanuit fiscaal perspectief een geschikt moment zijn voor bedrijfsopvolging of bedrijfsoverdracht aan uw kinderen. Als u bij de overdracht van het familiebedrijf (een gedeelte van) de waarde wilt schenken en gebruik wilt maken van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR), moet uiteraard aan verschillende voorwaarden worden voldaan.
Een alternatief is om gewone aandelen om te zetten in cumulatief preferente aandelen en de kinderen alvast nieuwe gewone aandelen te laten nemen. De toekomstige waardestijging is dan voor de kinderen en de cumpref-aandelen kunnen later tegen de huidige lage waarde worden geschonken of nagelaten aan de kinderen onder toepassing van de BOR.
Bedrijfsopvolging is een ingrijpend traject. Het moment van de overdracht moet uiteraard passen bij uw persoonlijke en bedrijfssituatie. Daarnaast is in beide hiervoor genoemde gevallen belangrijk dat u de (op dit moment lagere) bedrijfswaarde gedegen kunt onderbouwen of bij voorkeur afstemt met Belastingdienst. Als achteraf bij beoordeling door de Belastingdienst blijkt dat u een te lage waarde hebt gehanteerd, kan voor het verschil tussen de werkelijke waarde en de gehanteerde lagere waarde mogelijk een schenking in aanmerking worden genomen gecombineerd met een extra aanmerkelijkbelangheffing voor de inkomstenbelasting.