Bij een SFO kan de verleiding groot zijn om direct invulling te geven aan concrete investeringen, zonder dat er sprake is van een duidelijke structuur en doelstelling. Onvoldoende focus op de waarden, de visie en de belangrijkste prioriteiten van de familie kan ertoe leiden dat het SFO overhaaste beslissingen neemt die uiteindelijk niet leiden tot de impact waar de familie naar op zoek is.
Een duidelijke vermogensstrategie in lijn met de waarden en de visie van de familie is belangrijk om richting te geven aan de aansturing van het vermogen. De familie moet hier, samen met het SFO, voldoende tijd voor nemen.
Bij het definiëren van de visie en doelstellingen voor het SFO is het belangrijk om na te denken over doelstellingen op zowel korte als lange termijn. De primaire doelstelling zal voor veel families zijn gericht op de continuïteit van het vermogen en de instandhouding hiervan voor toekomstige generaties.
Voor duurzame waardecreatie zal het SFO een langetermijnstrategie moeten ontwikkelen, in combinatie met kortetermijndoelstellingen. Deze doelstellingen dragen uiteindelijk bij aan het behalen van de strategische ambities op de lange termijn. Verder bieden ze de flexibiliteit om de strategie bij te stellen en te kunnen reageren op externe ontwikkelingen op het gebied van technologie, de markt of regelgeving.
Veel families hebben hun vermogen vergaard door succesvol ondernemen. Juist deze kracht moeten de families ook voortzetten als de onderneming is verkocht en ze een SFO opzetten. We zien vaak dat het vergaarde vermogen te snel ‘aan het werk’ wordt gezet door direct te investeren. Onze ervaring is dat het beter is om de tijd te nemen om het SFO Family Office ook daadwerkelijk operationeel te laten worden. Kortom, het behandelen en aansturen van het vergaarde vermogen moet net zo worden aangepakt als de onderneming waarmee het geld is vergaard, met alle strategieën en procesbeschrijvingen van dien.
Veel families willen de omvang van het (familie)vermogen - voor zover mogelijk - afschermen voor derden. Een van de voornaamste redenen die zij daarbij noemen, is het risico op diefstal, afpersing, ontvoering en stalking.
Het risico van blootstelling aan de buitenwereld wordt voor SFO’s steeds groter. Dit komt vooral door de toenemende digitalisering in combinatie met vaak verouderde, onveilige en (dus) kwetsbare systemen en processen. SFO’s zouden zich meer moeten beseffen dat zij hierdoor kwetsbaar zijn voor cyberrisico’s zoals phishing, en ransomware. Het is belangrijk dat zij beleid over cybersecurity opstellen en de juiste acties nemen om een degelijke IT-infrastructuur op te zetten.
De beslissing om een SFO te starten ligt vaak bij één of enkele familieleden. Als gevolg hiervan kunnen besluitvorming en communicatie sterk gecentraliseerd zijn en is vaak onvoldoende de bredere familiegroep volledig aangehaakt.
Voor het goed functioneren van een SFO is het belangrijk om een relatie op te bouwen met alle betrokken familieleden. Goede en brede communicatie vervult hierin een belangrijke rol, waarbij het SFO niet alleen informeert maar ook luistert naar de wensen, zorgen en ideeën van de verschillende familieleden. Zeker met het oog op de langetermijnstrategie is het belangrijk om bijvoorbeeld de volgende generatie nadrukkelijk te betrekken bij de opbouw en invulling van het SFO.
SFO’s hebben steeds meer moeite om gekwalificeerd personeel te werven. Dit komt onder andere door de toenemende tekorten op de arbeidsmarkt, onder meer in de financiële sector. Hierdoor moeten SFO’s steeds meer activiteiten uitbesteden aan externe dienstverleners en vervult in veel gevallen een kernteam van ‘single family officers’ vooral een coördinerende functie ten opzichte van die flexibele schil van externe adviseurs en dienstverleners. Hierbij is het belangrijk dat er zorgvuldige achtergrond- of referentiecontroles worden uitgevoerd op mensen die voor en met het SFO werken, zoals verklaringen omtrent gedrag.
Een van de belangrijkste succesfactoren voor een SFO is een goed fundament gebaseerd op een helder inzicht in waarden en normen. We zien dit vaak vastgelegd in een zogenaamd familiestatuut. In onze onlangs gepubliceerde PwC’s Global Family Business Survey 2023 kwam dit aspect ook naar voren.
Tax Partner en Regioleider ZuidWest, PwC Netherlands
Tel: +31 (0)62 295 34 75