Nationaal - Financieel/Bekostiging

Versoepeling consult op afstand en vergoeding extra kosten

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft tijdelijk de regelgeving voor face-to-face-consulten versoepeld, zodat ziekenhuizen het eerste consult met een patiënt op afstand kunnen doen. Daarnaast publiceert de NZa uiterlijk op 1 juli 2020 een nieuwe regeling voor de langdurige zorg op basis waarvan extra kosten, bijvoorbeeld voor het isoleren en verplegen van besmette patiënten en extra inzet van personeel, worden vergoed. 

Extra bijdrage voor zorgverzekeraars mogelijk

In de Zorgverzekeringswet (Zvw) is een zogenoemde catastroferegeling opgenomen. Artikel 33 van deze wet regelt dat in geval van catastrofes extra gelden door de overheid beschikbaar worden gesteld. De nadere uitwerking van dit artikel is te vinden in de Regeling Zorgverzekering. Onder catastrofe wordt verstaan buitengewone gebeurtenissen, zoals een natuurramp, pandemie of een kernexplosie. Nu de World Health Organization de uitbraak van het coronavirus officieel als pandemie heeft bestemd is artikel 33 Zvw van toepassing. 

Het Zorginstituut kan op grond van artikel 33 Zvw een extra bijdrage aan zorgverzekeraars toekennen. Deze bijdrage staat los van de vereveningsbijdrage die zorgverzekeraars jaarlijks ontvangen. Om voor de extra bijdrage in aanmerking te komen dient de zorgverzekeraar aannemelijk te maken dat de door hem ten gevolge van de catastrofe te dragen kosten in het catastrofejaar en het daaropvolgende kalenderjaar in totaal meer zullen zijn dan het drempelbedrag van 4% van de gemiddelde vereveningsbijdrage. Mogelijk zal dit drempelbedrag naar aanleiding van de huidige pandemie worden aangepast. 

Ondersteuning voor zorgaanbieders die geen coronazorg leveren: continuïteitsbijdrage

Op 5 april heeft Zorgverzekeraars Nederland (“ZN”) in een brief aan branche- en beroepsverenigingen duidelijkheid verschaft over de ondersteuning van zorgaanbieders die geen coronazorg leveren, anderszins acute zorg leveren of Wlz gefinancierde langdurige zorg leveren.

De reden voor ondersteuning is dat deze groep zorgaanbieders hun reguliere behandelingen als gevolg van het coronavirus zien stilvallen. In deze brief bevestigt ZN dat er een continuïteitsbijdrage komt die in beginsel open staat voor de zorgaanbieders (met of zonder contract) die vergoede zorg verlenen op grond van de basisverzekering of de aanvullende zorgverzekering. Met deze bijdrage beoogt ZN het huidige zorgaanbod in te stand te houden en een zorgaanbieders een redelijke tegemoetkoming te geven voor doorlopende kosten. 

Om in aanmerking te komen voor de bijdrage dienen zorgaanbieders aan een aantal nader uit te werken voorwaarden te voldoen. Wel staat vast dat een zorgaanbieder geen beroep mag doen op de relevante Rijksregelingen, die getroffen zijn in het kader van de coronacrisis, behalve voor het deel omzetdaling dat mogelijk resteert na aftrek van de continuïteitsbijdrage. Het gebruik maken van fiscale maatregelen is wel toegestaan. Zie in dit kader bijvoorbeeld Tijdelijke btw-goedkeuringen, waaronder ruimere btw-vrijstelling bij detachering. Ook zorgaanbieders die wel coronazorg leveren, anderszins acute zorg leveren of Wlz gefinancierde langdurige zorg leveren, moeten eerst een beroep doen op de afspraken die voor hen zijn gemaakt met zorgverzekeraars en zorgkantoren, voordat zij een beroep doen op de relevante Rijksregelingen, in het bijzonder het vangnet van de tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud (NOW).

De hoogte van de bijdrage wordt vastgesteld aan de hand van de normale omzet die een zorgaanbieder zou behalen uit te vergoeden zorg. Per sector wordt op advies van een onafhankelijke partij een percentage vastgesteld. Dit percentage zal variëren tussen de 60 en 85 procent. Vanaf 1 mei zullen zorgverzekeraars de continuïteitsbijdrage gaan betalen. Zorgaanbieders krijgen over de maanden maart tot en met juni, dus met terugwerkende kracht, het percentage uitgekeerd. 

Voor een groot aantal zorgaanbieders met een zorgcontract die nu in acute financiële problemen dreigen te komen wordt een aanvullende regeling getroffen. Zij kunnen vanaf 14 april een vooruitbetaling aanvragen via VECOZO. Deze regeling geldt voor eerstelijns laboratoria, mondzorg, kraamzorg, fysiotherapie, oefentherapie, ergotherapie, wijkverpleging, zittend ziekenvervoer en zelfstandige behandelcentra met een zorgcontract.

Ondersteuning vanuit zorgverzekeraars en zorgkantoren

Vergoeding extra kosten door zorgverzekeraars 

In de brief van Zorgverzekeraars Nederland (ZN) van 17 maart 2020 aan branche- en beroepsorganisaties in de zorg wordt beschreven wat zorgverzekeraars en zorgkantoren op hoofdlijnen gaan doen. Het doel van de maatregelen is om ervoor te zorgen dat zorgverzekeraars de financiële gevolgen voor zorgverleners waar mogelijk beperken. De inzet van ZN is dat de financiële positie van zorgaanbieders in 2020 geneutraliseerd worden. 

Uit de brief volgt dat ZN bereid is om, middels adequate bevoorschotting door iedere zorgverzekeraar, te voorzien in de benodigde liquiditeit van zorginstellingen. Daarnaast staat ZN ervoor dat de extra kosten die worden gemaakt in het kader van de aanpak van dit virus door alle zorgverzekeraars worden vergoed. Tot slot zal ZN met de betrokken zorgverleners zoeken naar een passende oplossing voor de gevolgen van onderbenutting van capaciteit of verschuivingen binnen het zorgaanbod.

Landelijke ondersteuning in het kader van de Jeugdwet en de Wmo

Compensatie van de meerkosten voor de verlening van zorg en ondersteuning

Mogelijk leidt de verlening van zorg en ondersteuning door het coronavirus en in het bijzonder door het volgen van de richtlijnen van het RIVM tot meerkosten. De Rijksoverheid en de VNG hebben afspraken gemaakt over het compenseren van gemeente voor deze meerkosten, daarbij is het van belang dat de zorgaanbieders de meerkosten op een eenvoudige manier in beeld brengen. 

Vasthouden aan contractueel overeengekomen omzet

Tegelijkertijd kan ook sprake zijn van vraaguitval of verminderde inzetbaarheid van personeel en zal de omvang van zorg en ondersteuning mogelijk tijdelijk feitelijk afwijken van de reguliere situatie en dus ookde (prestatie)afspraken tussen gemeenten en zorgaanbieders Jeugd en Wmo. 

Om acute liquiditeitsproblemen te voorkomen en de gevolgen van de coronacrisis voor de financiële positie in 2020 van de zorgaanbieders Jeugd en Wmo te neutraliseren, vinden de Rijksoverheid en de VNG het nu van belang dat de financiering van de omzet onverminderd plaatsvindt zoals die contractueel overeengekomen was – dan wel een zo goed mogelijke inschatting daarvan. Aanbieders van cruciale jeugdzorg kunnen ook gebruik maken van de subsidieregeling Continuïteit cruciale jeugdzorg en zich melden bij de Jeugdautoriteit. Lees hier meer informatie over de subsidieregeling.

Effecten na afloop van de crisis

Voor de zomer gaan het Rijk en gemeenten in gesprek over de compensatiemogelijkheden van de effecten die optreden na afloop van de crisis. 

De afspraken gelden vooralsnog tot 1 juni en sluiten aan op de afspraken die de Rijksoverheid heeft met zorgverzekeraars en zorgkantoren. Lees hier meer informatie over de afspraken die tussen de Rijksoverheid en de VNG zijn gemaakt, evenals het beroep dat het Rijk op gemeenten doet. 

(Nood)regeling voor extra digitale toepassingen in de zorg

De noodregeling SET Covid-19 is gesloten. Voor de reguliere SET-regeling kunnen nog steeds aanvragen ingediend worden.

Binnen de bestaande Stimuleringsregeling E-health Thuis (SET) is een speciale noodregeling genaamd Covid-19 ingericht. Zorg- en welzijnsorganisaties konden op grond van deze noodregeling tot € 50.000 een subsidie aanvragen voor projectkosten voor de versnelde implementatie van digitale zorg op afstand.  

Sinds de openstelling van de regeling SET Covid-19 dienden veel zorgaanbieders een aanvraag in. Het subsidieplafond van € 23 miljoen is inmiddels bereikt en het Covid-19 loket is sinds 8 april 2020 gesloten. Een aanvraag indienen is niet meer mogelijk. 

Voor de reguliere SET-regeling kunt u nog steeds een aanvraag indienen voor het verder opschalen en borgen van digitale toepassingen in de zorg op afstand. 

Verruiming Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren (TOGS)

Er is een noodloket voor sectoren die hard zijn getroffen door de overheidsmaatregelen en die hun omzet daardoor geheel of grotendeels zien verdwijnen. Bedrijven in deze sectoren krijgen een tegemoetkoming in de vorm van een eenmalige belastingvrije gift van € 4.000. De maatregel dient om acute liquiditeitsproblemen voor deze getroffen ondernemers te verzachten.

Verruiming voor zorgaanbieders
Op 7 april 2020 heeft het kabinet de lijst van sectoren, die voor deze eenmalige tegemoetkoming in aanmerking komen, uitgebreid. Als gevolg van deze uitbreiding kunnen ook sommige zorgaanbieders mogelijk in aanmerking komen voor de TOGS. Het betreft de volgende zorgaanbieders.

Aanbieders van geestelijke gezondheids- en verslavingszorg met overnachting verlenen;

  • Psychiaters en dagbehandelcentra voor geestelijke gezondheids- en verslavingszorg
  • Tandartsen en tandheelkundig specialisten
  • Verloskundigen
  • Fysiotherapeuten
  • Psychotherapeuten en psychologen en
  • Overige paramedische praktijken (geen fysiotherapie of psychologie) en alternatieve genezers.

De tegemoetkoming kan tot en met 26 juni 2020 worden aangevraagd bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. 

Samenloop met andere regelingen voor zorgaanbieders
Het ministerie van VWS heeft met zorgverzekeraars en gemeenten afspraken gemaakt over de ondersteuning van zorgaanbieders tijdens de coronacrisis. Zie voor meer informatie over deze afspraken: Ondersteuning vanuit zorgverzekeraars en zorgkantoren en Landelijke ondersteuning in het kader van de Jeugdwet en de Wmo.  

Om overlap tussen de verschillende regelingen te voorkomen, dienen zorgaanbieders aanvullende informatie aan te leveren wanneer zij een verzoek voor de TOGS indienen. Het kabinet vraagt van hen een extra verklaring waaruit blijkt in hoeverre hun omzetuitval en personeelskosten reeds vergoed zijn via de zorgverzekeraars, zorgkantoren en/of gemeenten.

Tijdelijke coronamaatregel bij invoer medische hulpmiddelen

De Europese Commissie heeft tijdelijk de invoer van bepaalde medische hulpmiddelen vrijgesteld van btw en invoerrechten. Deze maatregel is van toepassing op ingevoerde medische hulpmiddelen vanaf 30 januari tot en met 31 juli 2020 die worden gebruikt ter bestrijding van de Covid-19-crisis. Dit betreft beschermingsmiddelen, zoals mondmaskers, maar ook medische apparatuur. Deze maatregel wordt mogelijk nog verlengd.

Lees meer voor nadere informatie.

Contact

Willeke Bakker

Willeke Bakker

Partner, Consulting Lead, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)61 089 31 82

Hans Linders

Hans Linders

Senior Director, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)65 324 57 07

Volg ons