Grensoverschrijdende constructies
Grensoverschrijdende constructies zijn constructies waarbij ten minste twee EU-rechtsgebieden betrokken zijn, of ten minste één EU-rechtsgebied en één of meer niet-EU-rechtsgebieden. Indien een belastingconstructie slechts één rechtsgebied of slechts één of meer rechtsgebieden buiten de EU betreft, wordt de constructie niet als een relevante grensoverschrijdende belastingconstructie beschouwd en hoeft deze niet te worden gemeld.
Wezenskenmerken (“Hallmarks”)
De wezenskenmerken beschrijven bepaalde kenmerken van constructies; ze zijn ruim geformuleerd en zullen naar verwachting van toepassing zijn op een breed scala aan transacties. In sommige specifiek genoemde gevallen valt een fiscale constructie alleen onder de meldingsplicht als een van de belangrijkste te verwachten voordelen van de constructie een belastingvoordeel is (“Main Benefit”). Belangrijk om op te merken is dat DAC6 niet per sé betrekking heeft op grensoverschrijdende belastingconstructies die als agressief kunnen worden ervaren, maar simpelweg op alle constructies die een of meer van de beschreven wezenskenmerken bezitten, dus ook als de constructie op zich niet als agressief wordt ervaren.
Algemene wezenskenmerken
Het eerste type wezenskenmerken identificeert te rapporteren fiscale constructies door te kijken naar de overeenkomst met de tussenpersoon (bijvoorbeeld de belastingadviseur). Indien de opdracht voorziet in een geheimhoudingsclausule, een succesvergoeding of de fiscale constructie is gebaseerd op gestandaardiseerde documentatie/structuren, kan de fiscale constructie om die reden meldingsplichtig zijn.
Specifieke kenmerken
Het tweede type wezenskenmerken heeft betrekking op de specifieke kenmerken van de fiscale constructie zelf. Specifieke kenmerken identificeren onder andere:
- fiscale constructies die gebaseerd zijn op de handel in en het gebruik maken van verlieslatende ondernemingen,
- de omzetting van een bepaald type inkomen of vermogen in een andere inkomens- of vermogenscategorie om zo gebruik te kunnen maken van lagere belastingtarieven,
- internationale herstructurering,
- het aanspraak maken op afschrijvingen van een en hetzelfde bedrijfsmiddel in meer dan één land, het claimen van voorkoming van dubbele belasting in meer dan één land, of de aftrek van betalingen in een land terwijl de betalingen bij de ontvanger ervan onbelast zijn,
- constructies om bepaalde rapportage- of aangifteverplichtingen te omzeilen of om ervoor te zorgen dat de uiteindelijke gerechtigde van een structuur (UBO) niet kan worden geïdentificeerd,
- constructies waarbij gebruik wordt gemaakt van bijzondere bepalingen omtrent verrekenprijzen (transfer pricing) in verschillende landen, zoals bepaalde safe harbour-regels, en transacties met moeilijk te waarderen immateriële vaste activa (zoals intellectuele eigendom), en herstructurering van bedrijfsactiviteiten indien deze leidt tot een verlaging van het effectieve belastingtarief met meer dan 50%.
Main benefit
In de meeste gevallen wordt de fiscale constructie rapporteerbaar als aan een van de genoemde wezenskenmerken wordt voldaan, ongeacht of de constructie al dan niet leidt tot een lagere belastingdruk. In sommige gevallen is een fiscale constructie echter alleen meldingsplichtig als aan de “main benefit test” wordt voldaan, wat betekent dat:
het belangrijkste voordeel of een van de belangrijkste voordelen die een persoon, gelet op alle relevante feiten en omstandigheden, redelijkerwijs mag verwachten, is dat een constructie een belastingvoordeel oplevert.
Rapportage
De eerste transacties die moeten worden gemeld, zijn de transacties waarvan de eerste stap van implementatie plaatsvindt tussen 25 juni 2018 en 1 juli 2020 (de datum van toepassing van de richtlijn). De uiterste datum voor de rapportage onder deze overgangsregeling is 31 augustus 2020.
Vanaf 1 juli 2020 moeten meldingsplichtige fiscale constructies worden gemeld binnen 30 dagen nadat een van de volgende momenten zich heeft voorgedaan:
a) de meldingsplichtige fiscale constructie is beschikbaar voor implementatie; of
b) de meldingsplichtige fiscale constructie is gereed gekomen voor implementatie; of
c) de eerste stap van implementatie van de meldingsplichtige fiscale constructie heeft plaatsgevonden.
Het rapport met betrekking tot de meldingsplichtige fiscale constructie moet worden ingediend bij de lokale belastingdienst. Vervolgens zal de EU een systeem opzetten waarmee lokale belastingdiensten de gemelde informatie uit kunnen wisselen met alle andere belastingdiensten van de verschillende EU-lidstaten via het gemeenschappelijke communicatienetwerk (CCN). Deze informatie mag echter niet openbaar worden gemaakt.
De meldingsplicht ligt primair bij de intermediair die de fiscale constructie beschikbaar heeft gesteld of betrokken is bij het uitvoeringsproces (belastingadviseur, advocaat of andere dienstverlener). Indien een belastingplichtige geen gebruik heeft gemaakt van een intermediair, maar uitsluitend gebruik heeft gemaakt van zijn eigen interne fiscale expertise met betrekking tot de onderhavige fiscale constructie, verschuift de meldingsplicht naar de belastingplichtige.
