Tot vorig jaar was de belastingbijdrage van het Nederlandse bedrijfsleven onbekend. PwC wil het maatschappelijke debat ondersteunen met cijfers en feiten en publiceert daarom jaarlijks een analyse van de totale belastingbijdrage.
De werkgeversbijdrage Zorgverzekeringswet is de afgelopen zeven jaar met bijna vijftig procent gestegen.
De opbrengst van de vennootschapsbelasting nam in 2024 iets af ten opzichte van 2023, maar is de afgelopen tien jaar verdrievoudigd.
Het aantal belastingen en sociale premies voor bedrijven is net als vorig jaar 54. Toch is er geen sprake van een stabiel belastingklimaat omdat bedrijven door de vele wijzigingen hun administratieve lasten zien stijgen.
Betaalde belastingen zijn belastingen die samenhangen met de bedrijfsuitoefening en de winst die neerslaan als kosten voor de onderneming. Daarnaast innen bedrijven belastingen en premies voor de overheid. Door deze belastingen te innen, helpen bedrijven de uitvoeringskosten voor de overheid te verminderen. De betaalde en geïnde belastingen komen terecht in de schatkist, in de sociale fondsen en voor een klein deel in de vorm van voornamelijk invoerrechten, bij de EU.
Totale belasting- en premieopbrengsten en bijdrage van Nederlandse bedrijfsleven |
||||
| 2023 in € miljard | 2024 in € miljard | Af-/toename in € miljard | Procentuele af-/toename (nominaal) | |
| Totale belastingopbrengsten overheid | 412 | 437 | 25 | 6,2% |
| Waarvan belastingen | 278 | 297 | 19 | 6,8% |
| Waarvan sociale premies | 129 | 135 | 6 | 4,8% |
| Door het bedrijfsleven betaalde belastingen* | 108 | 110 | 2 | 2,1% |
| Door het bedrijfsleven geïnde belastingen* | 175 | 184 | 9 | 5,1% |
| * Belastingen van particulieren zijn uitgesloten, net als de inkomstenbelasting die zogenoemde IB-ondernemers betalen (zoals eenmanszaken/zzp’ers, vof’s en maatschappen). | ||||
Daling opbrengsten vpb 2024
De vennootschapsbelasting is de grootste categorie van alle door het bedrijfsleven betaalde belastingen. In 2024 kwam dat tot een bedrag van 44,2 miljard euro, wat neerkomt op veertig procent van alle door het bedrijfsleven betaalde belastingen. Dit is 2,3 miljard euro minder dan in 2023, maar 6,7 miljard euro meer dan in 2022. 'De daling van de vpb-inkomsten vorig jaar heeft wellicht te maken met een eenmalige mogelijkheid voor bedrijven om investeringen uit 2023 versneld af te schrijven. Daarnaast was er sprake van een incidentele derving door een arrest van de Hoge Raad,' licht PwC-expert Keetie Jakma toe.
Forse toename opbrengsten in de afgelopen tien jaar
Jakma: 'Wat de schommelingen in de totale vpb-opbrengst laten zien is dat deze lastig zijn in te schatten. Dit komt ook door de grote fluctuaties in gerealiseerde winsten en de mogelijkheid om verliezen te verrekenen’. Ook een expertgroep, ingesteld op verzoek van de Tweede Kamer, wees daarop. Wie echter over de langere termijn terugkijkt, ziet een forse toename van de opbrengsten van de vpb. Vergeleken met vijf jaar geleden waren de opbrengsten in 2024 maar liefst 74 procent hoger. Ten opzichte van tien jaar geleden zijn de opbrengsten zelfs meer dan verdrievoudigd.
Toename werkgeversbijdrage Zorgverzekeringswet door vergrijzing
Een andere opvallende 'stijger' is de werkgeversbijdrage Zorgverzekeringswet. In Nederland betalen werkgevers deze inkomensafhankelijke bijdrage op basis van het loon van de werknemer. Deze bijdrage bedraagt jaarlijks ongeveer 21,5 miljard euro (schatting 2024) en neemt elk jaar toe door de aanhoudend stijgende zorgkosten. In de afgelopen zeven jaar zijn de door de werkgevers betaalde premies met bijna vijftig procent gestegen. 'Daarom is het beheersen van de stijgende zorgkosten, door de impact op de brutoloonkosten, ook voor het ondernemingsklimaat van groot belang', aldus Barbara Baarsma, hoofdeconoom bij PwC.
Aantal belastingen is constant, de administratieve druk niet
Het aantal belastingen en sociale premies dat binnen het bereik van het bedrijfsleven valt is net als vorig jaar 54. Hiervan worden er 40 betaald en 20 geïnd. Sommige belastingen worden zowel betaald als geïnd (bijvoorbeeld invoerheffingen, energiebelasting en vliegbelasting). Baarsma: 'Het lijkt stabiel, maar dat is het niet. Aanpassingen bij zowel de geïnde als de betaalde belastingen leiden tot stijging van de administratieve lastendruk voor bedrijven. Het is daarom belangrijk dat de overheid niet alleen oog heeft voor het aantal, maar ook voor de administratieve complexiteit van de regelingen'.
‘Dit is de tweede keer dat we de totale belastingbijdrage van het bedrijfsleven in kaart brengen. Dat is belangrijk omdat de door bedrijven geïnde en betaalde belastingen een belangrijke inkomstenbron van de schatkist vormen. Toch was niet bekend hoe groot die bijdrage was. Met deze rapportage willen we ook de komende jaren dit kennishiaat opvullen en betere besluitvorming over het belastingklimaat bevorderen', aldus Baarsma.
Rapport - De totale belastingbijdrage van het Nederlandse bedrijfsleven
Contact us
