Covid-19 SDG Barometer #4

SDG 3: Code zwart op IC's nog steeds voorkomen. Door de tweede volledige lockdown sinds half december kwam het dagelijks geregistreerde aantal COVID-19-gevallen weer uit op het niveau van september. De oversterfte tijdens de tweede golf was in totaal hoger dan bij de eerste golf. Toegang tot reguliere zorg in de ziekenhuizen was beperkt. Het aantal COVID-19-gevallen op de intensive care overtrof en woog zwaarder dan het aantal reguliere gevallen. Nederland begon als een van de laatste landen in Europa met vaccineren.

SDG 5: Mannen werken, vrouwen overleven. Het merendeel van de COVID-19 patiënten in de ziekenhuizen bestaat uit mannen. Maar in de samenleving als geheel zien we dat vrouwen zwaar getroffen worden. Ze werken vaker in sectoren en hebben banen die zwaar geraakt zijn door de crisis, raken vaker geïnfecteerd en dragen een zwaardere last wat betreft de zorg voor kinderen die thuis moeten blijven als gevolg van de sluiting van de scholen, buitenschoolse opvang en kinderopvang.

SDG 8: Makkelijke overgang van fysiek winkelen naar online winkelen. Globaal genomen daalde het bbp na heen en weer geslingerd te zijn tussen recordhoogtes en -dieptes. De detailhandel liet de hoogste jaar-op-jaar omzetgroei zien van de eeuw. Online verkoop haalde een nieuwe record met jaar-op-jaar omzetgroei. De explosieve toename van de staatsschuld doorbrak de dalende trend van de afgelopen vijf jaar. Ondernemers herwonnen veel vertrouwen terwijl consumenten de zon achter de wolken nog niet echt zien schijnen.

SDG 10: Hoe lager opgeleid, des te groter de negatieve impact. De pandemie verhoogt de bestaande sociale ongelijkheden. Jongeren, lager opgeleiden, vrouwen en mensen met een niet-Westerse immigratieachtergrond worden het hardst getroffen door werkeloosheid, evenals ZZP’ers, uitzendkrachten en flexwerkers. Begin 2021 waren er marginale verbeteringen te zien maar het einde is absoluut nog niet in zicht. 

SDG 13: De ene crisis heeft een positief effect op de andere, maar voor hoe lang? De lockdowns zorgden ervoor dat de uitstoot van broeikasgassen in Nederland onverwacht dicht in de buurt kwam van de tussentijdse doelen van Urgenda 2020. De transportsector en de elektriciteitssector droegen het meest bij aan de afname van uitstoot. Reizigers in Nederland bleven massaal weg uit het openbaar vervoer en het vliegverkeer.

SDG 16: Criminelen kijken uit naar het einde van de lockdown. Het lijkt erop dat de lockdowns en de avondklok een effect hebben op misdaad. Toen tijdens de eerste lockdown een geheel nieuwe groep vaste gebruikers het internet op ging om te winkelen en te communiceren, wisten criminelen ze te vinden. Maar mensen leren snel, dat blijkt ook uit hoe we omgaan met de stress van de hele dag thuis op elkaars lip zitten. Na de eerste pieken, zijn we er inmiddels voldoende op ingesteld om er goed mee om te kunnen gaan.

SDG 17: Nederlandse nuchterheid kent zijn grenzen. Het vertrouwen in de corona-aanpak van de Nederlandse regering is gedaald maar stabiliseert. We kunnen er wel van uitgaan dat het vertrouwen aanzienlijk is beïnvloed door de landelijke verkiezingen en de daaraan voorafgaande verkiezingscampagne, en door het wisselende succes van het vaccinatieprogramma. De mate van tevredenheid over de maatregelen die de EU tegen de pandemie heeft genomen, was in Nederland echter hoger dan het EU-gemiddelde.