Box 3: wat kunt u doen in het eindspel?

01/08/19

De Belastingdienst heeft het massaal bezwaar tegen de box 3-heffing voor de jaren 2013 tot en met 2016 afgewezen naar aanleiding van het oordeel van de Hoge Raad in diverse procedures. In deze procedures stond de vraag centraal of de vermogensrendementsheffing zoals die tot en met 2016 was vormgegeven, op stelselniveau in strijd komt met het recht op eigendom, artikel 1 Eerste Protocol bij het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens (hierna: artikel 1 EP EVRM).

De HR constateert weliswaar dat de box 3-heffing niet (meer) rechtvaardig werkt. Het forfaitaire rendement van 4 procent was immers over een lange termijn niet meer haalbaar zonder daar (veel) risico voor te lopen. Toch concludeert de hoogste rechter dat het niet aan de rechter is om dit systeem te repareren, omdat daarvoor keuzes op stelselniveau moeten worden gemaakt. In beginsel moet de wetgever dit soort keuzes maken, zodat de rechter zich terughoudend moet opstellen.

Tot slot geeft de Hoge Raad aan dat de rechter wel kan ingrijpen als een individuele belastingplichtige wordt geconfronteerd met een individuele en buitensporige last. Maar de massaal bezwaarprocedure draait alleen om de vraag 'of de heffing van box 3 op stelselniveau een schending van artikel 1 EP vormt'. De toetsing of sprake is van een individuele en buitensporige last maakt geen onderdeel uit van deze procedure.

Wat betekent dit voor u?

Als uw bezwaarschrift tegen de box 3-heffing in uw aanslag inkomstenbelasting is aangewezen als massaal bezwaar dan betekent dit dat uw bezwaarschrift met de collectieve uitspraak is afgewezen en de opgelegde aanslag inkomstenbelasting wordt gehandhaafd. Als u in beroep gaat tegen deze uitspraak op bezwaar ter zake van de vraag of de box 3-heffing een ‘inbreuk is op het eigendomsrecht’ (zie hieronder hoe u dat kan doen), is de kans op succes nihil.

Echter, als het aangehouden bezwaar ook aanvoert dat er sprake is van een individuele en buitensporige last en dat gedeelte van het bezwaar nog niet eerder is afgedaan, is er een iets grotere kans van slagen. Het bewijs of er sprake is van een individuele en buitensporige last, zal slechts in zeer uitzonderlijke gevallen geleverd kunnen worden, mede omdat al uw inkomen en vermogen in aanmerking moet worden genomen.

Hoe stelt u beroep in tegen de collectieve uitspraak op bezwaar?

Als u desalniettemin beroep wilt instellen tegen de collectieve uitspraak, dan moet u binnen een redelijke termijn bij uw inspecteur een verzoek indienen om de collectieve uitspraak te vervangen door een individuele uitspraak op bezwaar. De inhoud van de individuele uitspraak zal gelijk zijn aan de collectieve uitspraak. Vervolgens kunt u tegen deze uitspraak beroep instellen bij de rechtbank. Dit moet binnen een termijn van zes weken na de dagtekening van de individuele uitspraak.

De collectieve uitspraak op bezwaar heeft betrekking op de bezwaarschriften die in het besluit van 26 juni 2015 zijn aangewezen als massaal bezwaar (nr. BLKB2015/903M). Het gaat hierbij om bezwaarschriften waar op 26 juni 2015 nog geen uitspraak was gedaan en om bezwaarschriften die zijn ingediend tot en met 18 juli 2019 (de dag voorafgaande aan de dagtekening van de collectieve uitspraak).

Bezwaar tegen box 3-heffing vanaf 2017

Hoewel de bezwaarschriften in de massaal-bezwaarregeling van aanslagen over de jaren 2016 en eerder collectief zijn afgewezen, is nog onbekend hoe de Hoge Raad oordeelt onder het nieuwe regime, zoals dit geldt vanaf 2017.

Bent u het niet eens met uw box 3-heffing over het belastingjaar 2017 of later? In dat geval moet u zelf bezwaar maken tegen uw box 3-heffing, dat gaat niet automatisch als onderdeel van een aangewezen massaal bezwaar, zoals voor de jaren tot en met 2016 het geval was. Let op dat het bezwaar tijdig moet worden ingediend. Dit betekent dat het bezwaar binnen zes weken na het opleggen van de definitieve aanslag moet zijn ingediend.

Voor het maken van bezwaar kunt u eventueel gebruik maken van een model-bezwaarschrift van PwC tegen de heffing over uw box 3-vermogen in uw IB-aanslag. Het format kunt u kosteloos downloaden bij ons Actueelbericht: Niet eens met uw box 3-heffing 2017? Gebruik het model-bezwaarschrift van PwC. De onderbouwing dat de box 3-heffing voor u een ‘individuele en buitensporige last’ is, vergt de nodige aandacht en dient u zelf te verzorgen.

 

De kans dat uw bezwaarschrift wordt toegewezen is zeer klein en hangt samen met de vraag of de belastingdruk in box 3 buitensporig zwaar op u drukt ten opzichte van uw daadwerkelijke inkomsten. Hierbij wordt gekeken naar de totale inkomenspositie en niet uitsluitend naar het rendement op het box 3-vermogen. Tot nog toe is slechts in zeer uitzonderlijke situaties beslist dat in een individueel geval sprake was van een ‘buitensporige last’ en de opgelegde aanslag niet in stand gebleven (zie bijvoorbeeld Hoge Raad 6 april 2018).

Bronnen:

Contact

Jan Nieuwenhuizen

Jan Nieuwenhuizen

Senior Manager, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)63 009 60 77

Volg ons