Gerecht EU: Starbucks heeft geen economisch voordeel gekregen van Nederland

Wat betekent dit mogelijk voor uw onderneming?

Het Gerecht leek het ermee eens te zijn dat de OESO-richtlijnen voor Transfer Pricing (TP) als een bruikbaar en relevant hulpmiddel dienen voor de toepassing van het ‘arm’s length principle’ (ALP). Toch wekte het Gerecht de indruk dat het van mening is dat het ALP niet noodzakelijkerwijs overeenkomt met artikel 9 van het OESO-modelverdrag. In deze zin was het Gerecht het dan ook eens met de EC. 

Voorts erkende het Gerecht dat TP per definitie een zekere mate van onderlinge aanpassing betekent, en dat lidstaten daarom een beoordelingsmarge moet worden toegelaten. Het is nog afwachten wat de reikwijdte hiervan is en of tegen dit arrest een beroep zal worden aangetekend bij het Hof van Justitie van de EU (HvJ EU).

Ondernemingen zullen zich er desalniettemin van bewust moeten zijn dat rulings – waaronder rulings die bepaalde transfer prices bevestigen – onder de huidige EU-staatssteunregels kunnen worden aangevochten door de EC indien de onderliggende analyse kenbare fouten bevat. 

Het arrest van het Gerecht

In het arrest T-760/15 en T-636/16 onderzocht het Gerecht of er sprake was van een ALP met betrekking tot staatssteun en het voldoen aan het principe van fiscale autonomie van de lidstaten. Het Gerecht oordeelde dat de EC erin is geslaagd het ALP te identificeren als criterium voor de aanwezigheid van staatssteun.

Het Gerecht is van mening dat wanneer het nationale belastingrecht in het kader van de vennootschapsbelasting geen onderscheid maakt tussen geïntegreerde en op zichzelf staande ondernemingen, dit recht ertoe strekt de winst die voortvloeit uit de economische activiteit van dergelijke geïntegreerde ondernemingen te belasten alsof deze winst voortvloeit uit transacties die tegen marktprijzen worden verricht.

Het ALP is het instrument dat de EC in staat stelt om na te gaan of de transacties binnen een groep op dezelfde manier worden gewaardeerd alsof deze ook zo overeen zouden zijn gekomen tussen twee onafhankelijke partijen. Bezien vanuit Nederlands belastingrecht valt dit instrument derhalve onder de bevoegdheid van de EC op het gebied van staatssteun.

Daarnaast heeft het Gerecht de verschillende redeneringen uit het betwiste besluit onderzocht ter beoordeling van de vraag of de APA een economisch voordeel in de zin van staatssteun aan SMBV heeft gegeven. Het oordeelde dat de EC in deze zin er niet in is geslaagd aan te tonen dat er sprake is van een dergelijk voordeel. 

Het Gerecht besloot dat de niet-naleving van de methodologische vereisten voor de vaststelling van TP (zoals de keuze van de TP-methode en het ontbreken van een analyse van de royaltybetalingen in de APA) niet noodzakelijkerwijs hoeft te leiden tot een verlaging van de belastingdruk. De EC zou daarom moeten aantonen dat de methodologische fouten die zijn geïdentificeerd in de APA geen betrouwbare benadering van een ‘at arm’s length uitkomst’ mogelijk maakten.

Bovendien oordeelde het Gerecht dat de EC, door de overeenkomsten voor het branden van koffiebonen tussen Starbucks en derde partijen te vergelijken met ‘vergelijkbare overeenkomsten op de markt’, niet aannemelijk heeft kunnen maken dat het niveau van de royalty’s betaald door SMBV aan Alki (een Starbucks groepsentiteit) nul had moeten zijn.

Daarnaast heeft de EC ook niet kunnen aantonen dat het niveau van de royalty’s lager had moeten zijn dan het niveau dat door de APA wordt toegestaan. Met betrekking tot de prijs van groene koffiebonen die SMBV betaalde aan een andere Starbucks entiteit, oordeelde het Gerecht dat de prijs van deze bonen een onderdeel van SMBV’s kosten omvat die buiten de reikwijdte van de APA valt. De EC heeft in geen enkel geval kunnen aantonen dat er sprake was van een economisch voordeel met betrekking tot de betaalde prijs voor deze bonen.

Tenslotte oordeelde het Gerecht dat de EC niet heeft bewezen dat de verschillende door haar aangeduide fouten in de wijze van toepassing van de TNMM, SMBV een voordeel hebben verleend, ongeacht of dit ging om de goedkeuring, in de APA, van de aanwijzing van SMBV als de te onderzoeken entiteit voor de toepassing van de TNMM, om de keuze van de winstniveau-indicator of om de correcties op het werkkapitaal en de uitsluiting van de kosten van een niet-gelieerde productieonderneming.