10/07/20
Het HvJ EU oordeelt dat er bij de terbeschikkingstelling van een serverkast (Colocatiedienst) geen sprake is van passieve verhuur. De afnemer heeft geen exclusiviteit van een onroerende zaak zoals een huurder die heeft. De prestatie is btw belast.
Voor zakelijke klanten gevestigd in een ander land (eventueel via een vaste inrichting) geldt dat de prestatie (volgens de hoofdregel) in dat land belast is en niet in het land waar het onroerend goed met de serverkasten is gelegen.
In Nederland heeft de Hoge Raad (HR 13 oktober 2017, nr. 15/05195, ECLI:NL:HR:2017:2598) al eens beslist over een Equipment Hosting Agreement. Van deze overeenkomst stond vast dat deze geen betrekking had op het plaatsen van hardware in een bepaald datacenter of gebouw. Er was geen rechtstreeks verband met een uitdrukkelijk bepaald onroerend goed. De in de Equipment Hosting Agreement vermelde dienstverlening werd door de rechter niet aangemerkt als een dienst die betrekking heeft op een onroerende zaak. Het HvJ oordeelt nu in gelijke zin voor de serverkast met bijkomende prestaties. Het HvJ EU lijkt zijn beslissing hier wel te beperken tot het individuele geval van belanghebbende (A Oy), zodat in de praktijk niet alle discussies van tafel zijn.
Voor dit laatste is het van belang erop te wijzen dat de uitkomst anders kan zijn, als niet enkel een serverkast ter beschikking wordt gesteld, maar bijvoorbeeld een volledige ruimte of zelfs een volledig gebouw. In die gevallen dient ook in de beoordeling meegenomen te worden wat de aard van de dienstverlening is (ter beschikking stellen van een bepaalde ruimte of eerder een interconnectiviteitsdienst) en of deze uit één of meer afzonderlijke diensten bestaat. Het HvJ merkt nadrukkelijk op dat zij dit niet zelfstandig heeft beoordeeld, maar het oordeel van de nationale rechter heeft gevolgd. Of dit oordeel juist is, blijft daarmee in het midden.
Voor Nederlandse dienstverleners met goed vergelijkbare prestaties is deze uitspraak goed nieuws omdat btw-voorbelasting aftrekbaar is en buitenlandse afnemers geen Nederlandse btw berekend hoeft te worden voor in Nederland geplaatste serverkasten. Bij dienstverlening met een nadrukkelijk verband met een onroerende zaak (een ruimte of gebouw) blijft de btw-behandeling onzeker en zal deze in alle betrokken landen op basis van alle feiten en omstandigheden moeten worden beoordeeld. Ook hier geldt dat het verstandig is de contracten vroegtijdig te toetsen op eventuele btw-risico’s.
De vennootschap naar Fins recht A Oy exploiteert netwerken voor draadloze communicatiediensten. Deze vennootschap verricht met name colocatiediensten ten behoeve van in Finland en in andere lidstaten gevestigde actoren op IT-gebied die met servers die hun eigendom zijn telecommunicatieverbindingen ter beschikking stellen. De servers worden geplaatst in ruimten met telecommunicatieverbindingen. De ruimtes worden gecontroleerd op vochtigheid, temperatuur en koeling.
De door A Oy aangeboden colocatiediensten omvatten de terbeschikkingstelling van een serverkast met een vergrendelbare deur, stroomtoevoer en diverse operationele diensten.
De serverkasten bevinden zich in een door A Oy gehuurd gebouw waar zij met bouten aan de vloer zijn vastgezet. De gebruikers plaatsen vervolgens hun uitrusting in de serverkast; die uitrusting kan in enkele minuten worden verwijderd.
De klanten krijgen geen eigen sleutel van de serverkast waarin ze hun server hebben geplaatst, maar kunnen op vertoon van een identiteitsbewijs een sleutel ontvangen bij de 24-uurs conciërgedienst. A Oy heeft geen recht op toegang tot de servers van de klanten.
Het HvJ EU oordeelt dat colocatiediensten waarbij de verrichter van die diensten zijn klanten serverkasten ter beschikking stelt voor de installatie van hun servers, en hun bijkomende goederen en diensten aanbiedt, zoals stroom en verschillende diensten die een optimale operationele omgeving voor het gebruik van die servers moeten verzekeren, niet kunnen worden aangemerkt als (als hoofdregel btw-vrijgestelde) verhuur van onroerende goederen.
Hierbij is volgens het HvJ in het bijzonder van belang dat klanten in het beschreven geval niet het recht hebben om toegang tot de ruimte met de servers te controleren of te beperken. Dat dit eventueel wel kan voor de serverkast zelf, is niet van belang, omdat de serverkast niet kan worden aangemerkt als een onroerende zaak. De serverkasten zijn immers enkel vastgeschroefd en eenvoudig te verwijderen.
Voor toepassing van de regels voor de plaats van dienst, valt deze prestatie volgens het HvJ EU niet onder de regel dat btw verschuldigd is in het land waar de onroerende zaak is gelegen. Dit is namelijk enkel het geval als de aangeboden dienst verband houdt met een specifieke onroerende zaak en deze onroerende zaak een onmisbaar hoofdbestanddeel van de dienst uitmaakt. Hiervan is geen sprake, min of meer om dezelfde redenen waarom geen sprake is van verhuur De belasting is verschuldigd in het land waar de de zakelijke afnemer gevestigd is (of zijn vaste inrichting die de dienst afneemt).