Europese verordening heeft enorme impact op crypto’s

05/09/22

MiCA: ‘Markets in Crypto Assets’

Het Europees Parlement en de Europese Raad hebben een politiek akkoord bereikt over een eerste ontwerp voor de langverwachte Markets in Crypto Assets (MiCA)-verordening. Naar verwachting zal MiCA enorme impact hebben op aanbieders van crypto-activadiensten in de Europese Unie (EU) – én aanbieders die buiten de EU zijn gevestigd – en financiële instellingen gelet op de kansen die MiCA zal creëren voor banken, beleggingsondernemingen en verzekeringsmaatschappijen. Partijen moeten zich aan bepaalde wettelijke verplichtingen houden en hebben (wellicht) een vergunning nodig. Cryptodienstverleners moeten bijvoorbeeld aangeven welke impact zij hebben op het klimaat. De definitieve tekst met praktische details is binnenkort beschikbaar. Dit artikel blikt vooruit op de belangrijkste zaken die we kunnen verwachten.

Toepassingsgebied verordening

MiCA is onderdeel van het 'Digital Finance Package' dat is opgezet door de Europese Commissie om de kansen en risico’s van digitalisering in de financiële sector en de verdere ontwikkeling van het EU betalingsverkeer te stimuleren. MiCA zal van toepassing zijn op crypto-activa die nu niet worden gereguleerd door bestaande wetgeving op financiële diensten, zoals de Markets in Financial Instruments Directive (MiFID). De Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) zal verdere richtsnoeren verstrekken. Specifiek zal MiCA van toepassing zijn op emittenten van crypto-activa en ‘stablecoins’, als ook op aanbieders van diensten die verband houden met crypto-activa (CASP's) in de EU.

Crypto-emittenten

Emittenten van bepaalde soorten crypto-activa moeten verplicht alle relevante informatie met betrekking tot specifieke crypto-activa bekendmaken en deze informatie publiceren in een whitepaper. Daarnaast moeten emittenten aan bevoegde autoriteiten uitleggen waarom zij bepaalde crypto-activa niet als een financieel instrument kunnen beschouwen onder MiFID II. Vervolgens worden de nationale bevoegde autoriteiten (NBA's) belast met het goedkeuren van het whitepaper.

Crypto-activa dienstverleners

Om in de EU actief te kunnen zijn, moeten CASP's - zoals ‘brokers, exchanges en wallet providers’ - over een vergunning beschikken, een zogenoemd ‘EU-paspoort’, verleend door NBA’s. Hoewel de vereisten kunnen variëren naargelang de specifieke CASP, legt MiCA aan alle CASP's prudentiële vereisten en governancenormen op, waarop de NBA’s toezicht houden. De Europese Bankautoriteit (EBA) zal richtsnoeren opstellen en bindende besluiten uitvaardigen. De ESMA zal worden belast met het bijhouden van een openbaar register van niet-conforme dienstverleners op het gebied van crypto-activa.

Juridisch kader voor ‘stablecoins’

‘Stablecoins’, die voornamelijk voor betalingen worden uitgegeven, staan al geruime tijd in de belangstelling van beleidsmakers. Met name de snelle groei, het toenemend wereldwijd gebruik en de kritieke rol die ‘stablecoins’ vervullen in het bredere ecosysteem van crypto-activa vergroten de potentiële implicaties voor de cryptomarkt indien een grote ‘stablecoin’ failliet zou gaan.

De Europese Raad en de Europese Commissie leggen dan ook strenge vereisten op om de toegenomen risico's op consumentenbescherming en marktintegriteit te beperken. Om een MiCA-vergunning te krijgen, moeten emittenten van ‘stablecoins’ verplicht voldoen aan de volgende voorwaarden:

een statutaire zetel binnen de EU;
voldoende liquide reserve, door deze een-op-een aan te houden, deels in de vorm van deposito's;
het altijd en kosteloos aanbieden van een vordering aan elke houder van een ‘stablecoin’, waarbij de regels voor deze reserve ook voor voldoende minimumliquiditeit moeten zorgen.

Daarbij zal de EBA toezicht houden op de emittenten van ‘stablecoins’.

ESG-overwegingen

Actoren op de markt voor crypto-activa zullen ook informatie moeten verstrekken over hun milieu- en klimaatvoetafdruk. De ESMA zal hiervoor ontwerpen van technische reguleringsnormen ontwikkelen op inhoud, methodologieën en presentatie van informatie over de belangrijkste negatieve milieu- en klimaatgerelateerde effecten.

Hoewel ‘Proof-of-Work cryptocurrencies’ (PoW) - zoals ‘Bitcoin’ - berucht zijn om hun enorme energieverbruik vaardigt MiCA geen verbod uit op crypto's die het PoW-algoritme gebruiken. In plaats daarvan krijgt de Europese Commissie de opdracht een rapport op te stellen over de milieu-impact van crypto-activa en een verplichte minimale duurzaamheidsnorm in te voeren voor dergelijke consensusmechanismen als PoW.

(Nog) geen gevolgen voor NFT’s en DeFi

‘Non fungible tokens’(NFT's: digitale objecten in het bezit van een internetgebruiker) worden vrijgesteld van MiCA. Maar, een herclassificatie voor NFT's is altijd mogelijk als ze kwalificeren als een financieel instrument of een crypto-asset.

Gedecentraliseerde financiering (DeFi) en het uitlenen van crypto's worden (nog) niet aangepakt in MiCA. Uiterlijk achttien maanden na de inwerkingtreding van de verordening zal een verslag met eventuele nieuwe wetgevingsvoorstellen worden ingediend.

Ten slotte bepaalt MiCA dat er een openbaar register van niet-conforme CASP’s komt, waarmee hun activiteiten aan banden kunnen worden gelegd, als er sprake is van oneerlijke concurrentie of oneerlijke handelspraktijken.

Invoering MiCA

Nu de belangrijkste aspecten van MiCA overeengekomen zijn, moet de verordening nog finaal worden goedgekeurd door de Europese Raad en het Europees Parlement.

MiCA zal achttien maanden na de goedkeuringsdatum - waarschijnlijk eind 2022, begin 2023 - in werking treden. De herziene teksten zullen dus niet vóór 2024 van toepassing zijn. Tot die tijd hebben cryptodienstverleners dus de mogelijkheid om zich voor te bereiden op deze nieuwe cryptowetgeving.