Young Assurance Boards accountancykantoren reageren samen op eindrapport kwartiermakers

Jonge accountants willen meer verandering teweegbrengen

Jonge accountants willen meer verandering teweegbrengen
  • Publicatie
  • 26 feb 2024

De Young Assurance Boards van PwC, EY, Deloitte, KPMG, Mazars, BDO en de bestuursleden van de NBA Young Profs hebben vier belangrijke thema's uit het eindrapport ‘Druk en tegendruk’ van de kwartiermakers toekomst accountancysector via een onepager met de young professionals van hun accountancy- en advieskantoren gedeeld. De observaties van de kwartiermakers zijn daarbij voorzien van tips die jonge accountants in hun dagelijkse werkzaamheden kunnen toepassen. ‘De kwartiermakers hebben vertrouwen in de veranderbereidheid van young professionals’, stelt Steffie Nuijts, voorzitter van de Young Assurance Board (YAB) van PwC Nederland. ‘Het idee dat wij het verschil kunnen maken, is goed, maar het is niet alleen onze taak. De wil om te veranderen merken we zeker, maar daarvoor hebben we iedereen nodig.’

Kwaliteitsverbetering accountancysector

De slotrapportage van de kwartiermakers Marlies de Vries en Chris Fonteijn, die eind november 2023 verscheen, concludeerde dat de accountancysector de afgelopen jaren onvoldoende voortgang heeft geboekt om vertrouwen te herwinnen. Belangrijkste aanbeveling: accountants moeten meer veranderbereidheid tonen en hun zelfkritisch en zelfreinigend vermogen vergroten om de kwaliteit sneller en sterker te verbeteren.

‘Na het uitkomen van het rapport hebben wij de uitkomsten en conclusies uitgebreid besproken binnen onze YAB, met de Assurance Board van PwC – het dagelijks bestuur van onze accountantspraktijk, met de young boards van de andere OOB-kantoren en het bestuur van de NBA Young Profs’, vertelt YAB-bestuurslid Mohammed Mukhtar. ‘Om alle young professionals in de sector snel en gemakkelijk door het volledige rapport te leiden, kwamen we op het idee de belangrijkste punten samen te vatten en enkele takeaways mee te geven.’

Belangrijke rol voor young professionals

Het eindrapport van de kwartiermakers geeft aan dat de veranderbereidheid in de accountancysector beter kan. De Vries en Fonteijn zien daarbij een belangrijke rol voor young professionals. ‘Dat is op zich goed', reageert Nuijts. ‘Want de wil om iets te veranderen merken we zeker bij young professionals. Maar het moet niet zo zijn dat het alleen onze taak is. Om te beginnen is het goed dat we ons durven uit te spreken en we samen een omgeving en cultuur creëren waarin dit ook kan. Binnen PwC hebben we daar al grote stappen in gezet in de afgelopen jaren.’

‘Als young professionals willen we heel graag', vult YAB-bestuurslid Milou Kemperman aan. ‘Maar het is zoeken hoe je die verbinding vindt. Dat is ook een oproep aan het leadership van de grote kantoren: betrek young professionals er nog meer bij en ga samen aan de slag. Zelf hebben we nauw contact met de Assurance Board van PwC. In onze maandelijkse meetings bespreken we dit met elkaar.’

Nuijts: ‘Als YAB worden we zeker gehoord door de Assurance Board. Maar het gaat vooral om de cultuur binnen de teams waarmee je opdrachten uitvoert. Het hangt onder meer af van persoonlijke ervaringen en collega's. En wat je wel en niet durft te opperen, bijvoorbeeld qua gebruik van technologie, het inzetten van meer teamleden zodat de druk lager wordt of het verplaatsen van de deadline.’

‘Accountant is een aantrekkelijk en veelzijdig beroep, maar ik weet niet of dát voor iedereen duidelijk is. Dat kunnen wij met z'n allen nog meer uitdragen.’

Jessica van der Vlugtbestuurslid Young Assurance Board PwC Nederland

Observaties en aanbevelingen op vier thema's

Met de gezamenlijke onepager die de Young Assurance Boards hebben samengesteld willen zij vooral bewustheid creëren onder de young professionals, zegt YAB-bestuurslid Jessica van der Vlugt. ‘Onze generatiegenoten moeten weten dat we echt iets met dit rapport moeten doen. We geven hun dan ook graag concrete handvatten om met de aanbevelingen uit het rapport aan de slag te gaan, zonder dat ze het hele rapport hoeven te lezen. Dat laatste adviseren we overigens wel, gezien het belang voor de sector. Onze aanbevelingen zien toe op vier hoofdthema's: fraude en (dis)continuïteit, innovatie, cultuur en educatie.’

De kwartiermakers stellen dat er op het gebied van fraude en (dis)continuïteit een rol is weggelegd voor zowel de accountant als het bedrijfsleven. Ook zien zij een verklaring omtrent risicobeheersing als wenselijk en vinden zij dat accountants hun kennis en een professioneel-kritische instelling kunnen verbeteren.

Een van de tips uit de onepager van de Young Assurance Boards is dat zij de young professionals motiveren om met hun teams momenten te plannen om te reflecteren over de controle-aanpak op bijvoorbeeld frauderisico's. Van der Vlugt: ‘Het is goed daar ook minder ervaren teamleden meer expliciet bij te betrekken en hen uit te dagen hun meningen en ideeën te delen. Dat zorgt voor een cultuur waarin ook young professionals zich durven uit te spreken als zij opvallende of opmerkelijke zaken observeren of meemaken die niet door de beugel kunnen of ongebruikelijk ogen.’

De kwartiermakers zien verschillende kansen op het gebied van innovatie met nieuwe technologieën en kunstmatige intelligentie. Volgens hen benutten accountants deze mogelijkheden nog niet volledig. Ook zijn er geen formele beperkingen op grond van regelgeving of toezicht aangetroffen. En kan innovatie een oplossing voor het tekort aan accountants zijn.

De Young Assurance Boards roepen op tot een innovatieve(re) controle-aanpak, waarbij het gebruik van nieuwe tools zaken sneller, makkelijker en efficiënter laat verlopen. Mukhtar: ‘Tools als DataSnipper of Alteryx zijn waardevol. Zo kan een Alteryx-worfklow bepaalde stappen automatiseren, waardoor je werkzaamheden waarmee je normaal twee dagen bezig was, nu in een kwartier kunt doen.’ De Young Assurance Boards adviseren dan ook bij budgetbesprekingen ruimte in te bouwen om te experimenteren met nieuwe innovatieve tools en analyses. En ze roepen op innovatieve oplossingen met het hogere management en klanten te delen. ‘Met steun ‘van boven’ krijg je vaak ruimte en uren beschikbaar om zo'n nieuwe tool te implementeren', weet Mukhtar uit ervaring. ‘En als die eenmaal geïmplementeerd is, kun je er jaren profijt van hebben. Die investering betaalt zich terug. En als het niet lukt, leren we daar weer van en zetten we onze ervaringen in voor nieuwe innovaties.’

Om prikkels te weerstaan heeft de individuele accountant de volle steun van de leiding nodig op onderwerpen als budget, tijdsdruk en klantwensen over het al dan niet melden van bevindingen, stellen de kwartiermakers. Het middenkader zou ruimere autonomie moeten krijgen bij het uitvoeren van de opdracht.

De Young Assurance Boards erkennen dat het middenkader inderdaad de groep is die de meeste druk ervaart. En die ook denkt: als het misgaat of als we uit budget lopen, dan komt het bij mij terecht. Ook al is dat niet wat de eindverantwoordelijk accountant uitdraagt; het zit wel in het hoofd van het middenkader en is lastig te veranderen. Kemperman: ‘De motivatie om te veranderen is er, maar het is soms ook heel makkelijk om hetzelfde te blijven doen. Vooral als er tijds- of budgetdruk is. Wees kritisch op wat de klant beweert of stelt, en bespreek twijfelmomenten met je team. Voer daarbij dialogen en geen discussies, volg je gevoel en neem feedback ter harte om te groeien en nog beter te worden.’

Modernisering van het beroepsprofiel en de opleiding tot accountant is belangrijk volgens de kwartiermakers. Ook om de aantrekkelijkheid van het beroep in stand te houden. Een expertgroep heeft in een gedetailleerde analyse – het rapport ‘Tijd voor heldere keuzes’ – uiteengezet hoe de opleiding en de beroepstitels inclusief specialisaties eruit zouden moeten zien.

De Young Boards vinden dat je je als young professional kunt uitspreken als je problemen ervaart met werk-studie-privébalans, om er zo samen met je team uit te komen. Laat je horen als je zaken anders had verwacht of mist in je huidige opleiding. Wees ook nieuwsgierig; een nieuw vak over bijvoorbeeld ESG is een kans om jezelf te ontwikkelen en kennis op te doen, om vervolgens aan de bestuurstafel erover mee te praten. Young professionals moeten onderwijsinstellingen blijven uitdagen om opleidingen aantrekkelijker te maken. En zelf nog meer uitdragen hoe leuk het werk als accountant is.

‘Als ik voor mezelf spreek', zegt Van der Vlugt, ‘vind ik het leuk steeds in andere teams te werken. Ik kan coachen en doorgroeien, heb veel ontwikkelmogelijkheden en krijg heel veel kijkjes in de keuken van bedrijven. Ik werk met veel jonge mensen samen en iedereen wil zich graag ontwikkelen. Accountant is een aantrekkelijk en veelzijdig beroep, maar ik weet niet of dát voor iedereen duidelijk is. Dat kunnen wij met z'n allen nog meer uitdragen.’

Daag elkaar uit en maak verandering zichtbaar

De Young Assurance Boards hopen met het delen van hun aanbevelingen dat young professionals elkaar en andere teamleden nog meer gaan uitdagen om zaken anders te doen, en dat die verandering ook steeds meer zichtbaar wordt. ‘Ik hoop niet dat die verandering pas bij een volgend onderzoek duidelijk wordt', besluit Van der Vlugt. ‘Maar dat je die verandering al steeds meer in je teams gaat merken. Creëer een veilige omgeving binnen je team om je uit te spreken, ga in gesprek met elkaar en neem feedback ter harte. Dat gebeurt al, maar het moet een gewoonte worden om dat nog meer te doen. En dat je dan niet alleen denkt, ik heb me uitgesproken, fijn. Maar blijf erachteraan gaan en zet er ook echt acties op.’

Raneesh Jagbandhan, binnen de Assurance Board van PwC verantwoordelijk voor Risk & Quality, waardeert de betrokkenheid en inzet van de Young Assurance Boards om de young professionals in de sector op deze manier op de aanbevelingen van de kwartiermakers te attenderen en om te zetten in concrete acties. ‘Het verbeteren van cultuur en gedrag heeft onze voortdurende aandacht. Ons meerjarig cultuur- en gedragsplan streeft naar verdere verbetering van de kwaliteitsgerichte cultuur binnen onze teams. De wil om te veranderen ervaren wij ook en dit soort gezamenlijke initiatieven van de Young Assurance Boards dragen daar zeker aan bij.’

Podcast

Vitamine A #47 | De toekomst van het accountantsvak in je achterzak!

Altijd op de hoogte

Meld u aan voor onze nieuwsbrief, de Accountancy Insights

Raneesh Jagbandhan

Raneesh Jagbandhan

Partner, PwC Netherlands

Volg ons