‘Soms moet je hier wat meer in de modder staan, maar dat is bijzonder leuk’

CFRO Menno Harkema over zijn rol bij verzekeraar Lifetri

Na een carrière in verschillende financiële functies begon Menno Harkema twee jaar geleden als chief financial and risk officer (CFRO) van verzekeraar Lifetri. Samen met PwC-partner Jan Driessen spreekt hij over het belang van een goede werk-privébalans, hoe hij zijn CFRO-rol invult bij Lifetri en over het verschil tussen werken bij een grote of een kleinde onderneming. ‘Mijn ervaring is dat een kleine gefocuste onderneming uitdagender is dan een grote onderneming. Er is minder politiek en de druk is groter. Daardoor lever je betere prestaties.’

Jan Driessen en Menno Harkema

‘Werk geeft mij juist meer energie’

Zo’n twee tot drie keer in de week start Menno Harkema een drukke werkdag het liefst vroeg met een rondje hardlopen. ‘Zo begin ik de dag fris en het helpt me nieuwe ideeën te krijgen’, vertelt de CFRO die zijn werk niet ziet als iets wat hem veel energie kost. ‘Integendeel, werken bij Lifetri geeft me juist meer energie. Werken is voor mij niet zo belastend, ik vind het juist leuk. In de weekenden neem ik wel de tijd voor ontspanning. Ik lees graag, ontmoet vrienden die komen eten of ga naar de schouwburg. Een goede balans tussen werk en privé kost me weinig moeite.’

‘Zo reisde ik eens een klein jaar met een Land Rover van Kaapstad naar Amsterdam’, vervolgt Harkema. ‘Het is goed af en toe herinneringen te maken en een pauze tussendoor te nemen. Om de juiste werk-privébalans te vinden, moet je vooral kijken hoe je jouw werk indeelt. We kunnen met zijn allen heel goed brandjes blussen, maar preventieve maatregelen nemen, is beter. Zodat die brandjes later niet op jouw to-dolijst komen.

Ik ervaar veel van mijn werk als puzzelen. Het kan belastend zijn, maar ik vind het ook leuk om sudoku’s te maken, omdat ik met cijfers bezig wil zijn. Ik vind het heel moeilijk voor te stellen hoe het is om te stoppen met werken. Natuurlijk moet je niet continu met werk bezig zijn; daarom probeer ik ‘s avonds wat te lezen.’

Trots op samenwerking pensioenaanspraken Allianz

Jan Driessen: ‘Wat bewoog je eigenlijk twee jaar geleden om bij Lifetri aan de slag te gaan?’

Harkema: ‘Mijn ervaring die ik eerder opdeed bij Axent was dat een kleine gefocuste onderneming leuker is dan een grote onderneming. Er is minder politiek. Daarnaast zorgt een private equity-aandeelhouder ervoor dat je meer op jouw tenen gaat lopen. De druk is groter en daardoor lever je betere prestaties. Verder zijn wij bezig met groeien, waar veel levensverzekeraars bezig zijn met afbouwen en hoe ze kosten kunnen beperken. Toen ik hier begon, bracht Allianz hun pensioenaanspraken onder bij Lifetri. De grootste verzekeraar ter wereld die met ons wil samenwerken, dat geeft mij vertrouwen en is een marketinginstrument naar de rest van de wereld. Wie zou er nog aan ons twijfelen?’

Driessen: ‘Je moet soms risico’s nemen om op termijn uitkeringen te kunnen doen. Dat geldt ook voor pensioenen. Jullie zijn bij Lifetri met private equity bezig. Hoe kijk jij daarnaar?’

Harkema: ‘Private equity heeft een negatieve klank. Maar het is goed te beseffen dat onze beleggers pensioenfondsen zijn. Het voelt als een ecosysteem dat rondgaat. Men gaat zuiniger en meer verantwoord met kapitaal om. Veel mensen hebben mede dankzij het nieuwe pensioenakkoord behoefte aan een garantie. Dat kan alleen maar als er kapitaal naar de markt gaat. Dat is er niet altijd en moet dus ook vanuit private equity komen.’

‘Zie bureaucratie als houvast en laat het voor je werken’

Harkema verdiende zijn sporen bij onder andere Fortis en ABN Amro, twee grote financiële instellingen. Toch hoeft hij niet meer bij een grote organisatie te werken. Harkema: ‘Ik heb er heel goede ervaringen opgedaan, omdat je allerlei specialisten in huis hebt. Ik snap dat jonge mensen een stap naar een grote organisatie willen maken. Voor de groei van een persoon kan het goed zijn.’

Jan Driessen

Driessen: ‘Langzamerhand hebben jullie ook bij Lifetri best een aantal mensen werken. Hoe manage je dat?’

Harkema: ‘Bij grote organisaties spelen er meerdere belangen. Het geheel is te groot om te overzien. Er zijn allemaal verschillende afdelingen, die niet altijd de focus op de klanten hebben. Een kleine organisatie houdt zich vooral bezig met het belang van de klanten. Bureaucratie helpt daarbij. Je wordt door de toezichthouder en de wetgeving geholpen een bepaalde mate van bureaucratie in jouw organisatie te bouwen. Ik zie het als de strepen op de weg, zodat je weet waar je binnen moet blijven. Tegelijkertijd zijn het geen vangrails die je dwingend op de weg houden. Het geeft je houvast. Laat de bureaucratie dus voor je werken.’

‘CRO-functie kan geen veto hebben’

Als het gaat om het behouden van personeel, stelt Harkema dat Lifetri het daarin goed voor elkaar heeft. ‘Als kleine organisatie moet je mensen in dienst hebben die veel kunnen. Dat betekent soms ook dat je mensen in dienst hebt die overgekwalificeerd zijn voor het uitvoerende deel van het werk. Dat moet je daarom bij hun aanstelling duidelijk communiceren, zodat er geen misverstanden over bestaan. Dat geldt ook voor ons als bestuurder. Soms moet je hier wat meer in de modder staan, maar dat is bijzonder leuk.’

Als CFRO ziet Menno een overlap tussen de functie van CRO en CFO en hij plaatst daar wel een kanttekening bij. ‘Een bestuurder heeft een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Bij een CRO-functie vind ik dat je geen veto kunt hebben, dat moet altijd in overleg met de andere bestuurders. Die moeten uiteindelijk de plussen en de minnen wegen. Ik vind het als CFRO heel leuk dingen te kunnen combineren. Een goede CFRO is in het noodzakelijke geval bereid de advocaat van de duivel te zijn. Accepteren als spelbreker te worden ervaren. Omgekeerd moet je collega’s ook positief verrassen.’

Alert zijn op cybercrime

Kijken we naar de (nabije) toekomst, dan baart een aantal ontwikkelingen Harkema persoonlijk zorgen. ‘Net als de hele wereld ben ik bezorgd door wat er in Oekraïne gaande is. Klimatologisch is het evident dat er iets moet gebeuren. Ik besef dat de vlees- en zuivelproductie schadelijk is voor de klimaatcrisis. Persoonlijk wil ik daar iets tegen doen door minder zuivel, vlees en vis te kopen.’

Menno Harkema

De technologische ontwikkelingen enthousiasmeren Harkema, al ziet hij ook risico’s. ‘We hebben econometristen en actuarissen in dienst die hun intelligentie aanwenden om slimme dingen te doen, terwijl ze voorheen heel veel arbeidsintensieve handelingen moesten verrichten. Verder heeft het thuiswerken tijdens de coronacrisis het onverwachts goed gedaan, ondanks dat het niet altijd prettig was. Maar we konden de boel wel draaiende houden doordat we in onze systemen konden blijven doorwerken. Cybercrime vind ik een opkomend risico waarvan ik verwacht dat dit in de toekomst toe nog meer aandacht krijgt. De mate waarin het een industrie lijkt te worden om ondernemingen en instellingen te hacken en te gijzelen is schrikbarend.’

Driessen: ‘En jouw eigen toekomst, hoe zie je die?’

Harkema: ‘Ik wil graag meer invulling geven aan maatschappelijk relevante zaken. Ik sta ooit open voor een positie in de raad van toezicht bij een niet-gouvernementele organisatie, mits het serieus is. Ik kan dan mijn ervaring in financieel- en risicomanagement doorgeven aan een organisatie die werkt aan een mooiere en meer rechtvaardige wereld.’