Update: PwC’s overzicht van defensieve fiscale maatregelen in de EU

Ter gelegenheid van de publicatie op 22 februari 2021 van de bijgewerkte versie van de EU-lijst van niet-coöperatieve jurisdicties op belastinggebied (de EU-lijst) heeft PwC een geactualiseerd overzicht opgesteld van de "defensieve fiscale maatregelen" die door de EU-lidstaten worden toegepast of voorgesteld. De EU-lidstaten hebben tevens op politiek niveau toegezegd de lijst vanaf 1 januari 2021 te zullen gebruiken bij ten minste 1 van 4 specifieke wetgevingsmaatregelen:

1. niet-aftrekbaarheid van kosten die gemaakt zijn in een op de lijst vermelde jurisdictie;
2. regels inzake gecontroleerde buitenlandse vennootschappen, ter beperking van kunstmatig uitstel van belasting voor laagbelaste offshore-entiteiten;
3. bronbelasting maatregelen, om onjuiste belastingvrijstelling of -teruggaaf aan te pakken;
4. beperking van de deelnemingsvrijstelling inzake de winstuitkering.

Dit zijn de zogenaamde defensieve fiscale maatregelen.

De publicatie is hier beschikbaar. Uit het onderzoekswerk blijkt dat 22 EU-lidstaten in januari 2021 ten minste één defensieve fiscale maatregel hebben ingevoerd of voorgesteld. Dit in tegenstelling tot de vorige publicatie (november 2020), toen slechts 9 EU-lidstaten ten minste één defensieve fiscale maatregel hadden ingevoerd of voorgesteld. 

De resultaten van deze publicatie zijn gebaseerd op de input van de leden van PwC's EU Direct Tax Group ("EUDTG").

• Sommige EU-lidstaten hanteren de EU-lijst, naast een binnenlandse lijst, voor de toepassing van een defensieve fiscale maatregel. Dit is bijvoorbeeld het geval in België, Bulgarije, Frankrijk, Hongarije, Nederland en Polen. Dit zou derhalve de werkingssfeer van de defensieve fiscale maatregel(en) kunnen verruimen. In het kader van de publicatie werd een maatregel als defensief aangemerkt als hij, naast de EU-lijst, ook aan een binnenlandse lijst is gekoppeld. 
• Er zijn enkele EU-lidstaten die een defensieve fiscale maatregel toepassen waarbij uitsluitend gebruik wordt gemaakt van een binnenlandse lijst van niet-coöperatieve jurisdicties/jurisdicties met een preferentiële belastingregeling. Dit kan derhalve de reikwijdte van de defensieve maatregel(en) beperken. Dit is bijvoorbeeld het geval in Griekenland, Litouwen, Portugal en Spanje. Op deze binnenlandse lijst kunnen bepaalde jurisdicties staan die al op de EU-lijst staan. Zo omvat de binnenlandse lijst van Litouwen alle landen die op de EU-lijst staan, met uitzondering van Guam en Panama. In Italië geldt een vrijstelling van bronbelasting op bepaalde rentebetalingen alleen als de ontvanger inwoner is van een land dat is opgenomen in de binnenlandse witte lijst van het Italiaanse ministerie van Economie en Financiën. Deze lijst bevat met name bepaalde rechtsgebieden die ook op de EU-lijst staan. In het kader van de publicatie werd een dergelijke maatregel niet als defensief beschouwd als de binnenlandse lijst van de EU-lidstaat niet alle jurisdicties bevat die op de EU-lijst voorkomen of indien hij naar een andere lijst of internationale criteria verwijst (bv. op OESO-niveau).

Voor meer interessante observaties verwijzen wij u naar de bijgewerkte publicatie.

Wat betekent dit voor u?

Een transactie met betrekking tot een land dat in de EU-lijst is opgenomen, kan belangrijke gevolgen hebben, niet alleen in de EU-lidstaat waar u woont, maar ook in andere EU-lidstaten waar activiteiten worden verricht. Aangezien de EU-lijst tweemaal per jaar zal worden bijgewerkt, kan de plaatsing van een land op de lijst bovendien onmiddellijke gevolgen hebben in bepaalde EU-lidstaten wat hun defensieve fiscale maatregelen betreft. Daarom moet u de defensieve fiscale maatregelen die in elke EU-lidstaat van toepassing zijn of worden voorgesteld, kunnen volgen, evenals de (beleids)ontwikkelingen met betrekking tot de EU-lijst. Met behulp van het brede Europese netwerk van PwC kunnen wij u hierin bijstaan.