Btw-besluit bemiddeling bij effectentransacties

Wat betekent dit voor jouw organisatie?

Indien een partij betrokken is bij het tot stand brengen van een effectentransactie, komt de vraag op of voor de btw sprake is van een btw-vrijgestelde bemiddeling inzake effecten en andere waardepapieren. Gedacht kan worden aan partijen die zich bezighouden met corporate finance dienstverlening.

In het Besluit is niet expliciet benoemd welke onduidelijkheden de staatssecretaris beoogt weg te nemen, waardoor de vraag kan opkomen of de btw-vrijstelling met het Besluit is beperkt tot de daarin genoemde situaties. Gelet op de wijze van formulering en de in het Besluit genoemde voorbeelden, lijkt het aannemelijk dat het besluit is bedoeld als een verduidelijking van de toepassing van de staande btw-jurisprudentie. In elk geval maakt het Besluit duidelijk dat de btw-vrijstelling van toepassing is op een volledige ondersteuning van het traject in alle fasen van de transactie. Partijen die op dit moment een andere btw-behandeling hanteren, zullen dit moeten heroverwegen in het licht van het Besluit. Voor partijen die slechts in een of enkele fasen van het traject betrokken zijn, is het raadzaam om de btw-behandeling van de dienstverlening te beoordelen in het licht van de in het Besluit genoemde aanknopingspunten.

De kwalificatie van de dienstverlening is van invloed op de btw-behandeling van de vergoeding voor de (vermeende) bemiddelingsdienst en daarnaast kan deze ook van invloed zijn op de hoogte van het (pro rata) recht op aftrek van voorbelasting van de dienstverlener. Indien uw organisatie diensten verleent met betrekking tot de aan- en verkoop van aandelen (direct of als derde partij) dan wel gebruik maakt van dergelijke dienstverlening, is het belangrijk om tijdig vast te stellen of de publicatie van het Besluit leidt tot een andere btw-kwalificatie van de dienstverlening. Als u wilt overleggen over het Besluit of de btw-behandeling van dergelijke activiteiten, neemt u dan gerust contact op met uw gebruikelijke PwC adviseur of de contactpersonen onderaan deze pagina.

Achtergrond

Bij de aan- en verkoop van een bedrijf of een gedeelte daarvan via een aandelentransactie, worden vaak verschillende activiteiten verricht waarbij meerdere partijen betrokken kunnen zijn. De btw-kwalificatie van dergelijke dienstverlening is in dat geval niet altijd eenvoudig. Zo is het de vraag of sprake is van één of meer diensten en uiteraard ook of deze binnen de reikwijdte van de vrijstelling voor de van btw vrijgestelde bemiddeling inzake effecten valt. Het onderscheid tussen het verrichten van deze btw-vrijgestelde bemiddeling en de meer materiële of technische dienstverlening zoals reclame, voorlichting of financieel advies is daarmee niet altijd eenvoudig te maken.

Het Europese Hof van Justitie heeft in verschillende arresten kaders gegeven. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van bemiddeling indien:

• Een koper/verkoper wordt gewezen op de gelegenheid om een contract te sluiten; of
  
• Voor koper/verkoper contact wordt gelegd met de andere partij; of
  
• Voor de koper/verkoper in zijn naam en voor zijn rekening wordt onderhandeld over de details van de overeenkomst.

Besluit

Het Besluit geeft handvatten om te bepalen of een dienst als bemiddeling geldt. Eerst dient vastgesteld te worden of de dienstverlening bestaat uit meerdere elementen en zo ja, of deze elementen één (samengestelde) prestatie vormen of dat zij voor de btw afzonderlijke diensten zijn.

In het Besluit wordt onderscheid gemaakt tussen vier verschillende fasen van de dienstverlening die het volledige aan- en verkoopproces beslaat: 

1.    Oriëntatie- en kennismakingsfase;

2.    Informatie- en voorbereidingsfase;

3.    Onderhandelingsfase; en

4.    Contractsluiting.

Ziet de dienstverlening op alle fasen? Dan kan op basis van het Besluit worden aangenomen dat de dienstverlening een btw-vrijgestelde bemiddelingsdienst betreft. Het Besluit bevestigt de praktijk waarbij corporate finance dienstverlening voor het gehele aan- en verkooptraject als een btw-vrijgestelde dienst wordt behandeld. Dat het traject op enig moment wordt afgebroken doet in dit geval niets af aan de kwalificatie van de dienstverlening als btw-vrijgestelde bemiddeling.

Beslaat de overeengekomen dienstverlening niet alle bovengenoemde fases? Dan dient op grond van het Besluit een verdere beoordeling plaats te vinden op basis van de omstandigheden van het geval. Indien sprake is van louter materiële of technische diensten is geen sprake van een btw-vrijgestelde bemiddelingsdienst. 

In het Besluit is de volgende lijst opgenomen met voorbeelden van op zich zelf staande btw-belaste diensten: 

• Een handeling waarbij enkel een informatiememorandum wordt verstrekt;
• Advies over de waarde van een bedrijf;
• Advies over het ‘stroomlijnen’ van een bedrijf of bijstand bij het ‘verkoopklaar’ maken van een bedrijf;
• Advies over de aankoopstrategie;
• Juridische dienstverlening, zoals het opstellen van een (intentie)overeenkomst;
• De terbeschikkingstelling van soft- en hardware waarmee geautomatiseerd koop- en verkoopintenties van aandelen aan elkaar gekoppeld worden.

Vervolgens verduidelijkt het Besluit dat het uitbesteden van bepaalde activiteiten aan een derde partij niet in de weg staat aan toepassing van de btw-vrijstelling. Ook de partij aan wie een activiteit wordt uitbesteed kan een bemiddelingsdienst verlenen, zolang de activiteit zelf ziet op het tot stand brengen van een overeenkomst tussen koper en verkoper.

Ten slotte is in het Besluit opgenomen dat ook een handeling die bestaat uit het samenbrengen van meerdere koop- en verkooporders van derden met betrekking tot effecten bij effectenbeurzen kwalificeert als btw-vrijgestelde bemiddeling.