Reikwijdte VAVO-arrest bij samenwerken in de btw-vrijgestelde sfeer toegelicht

13/09/19

Het voordeel van samenwerking wordt soms negatief beïnvloed doordat over onderlinge doorbelastingen van kosten tussen de samenwerkende partners, btw verschuldigd is. Dat is met name het geval indien (één van) de betrokken partijen de btw niet kan (volledig) terugvragen.

Voor onderwijsinstellingen heeft de Hoge Raad eerder arrest gewezen dat btw-heffing onder bepaalde omstandigheden achterwege kan blijven, namelijk in het zogenoemde VAVO-arrest.

De Staatssecretaris heeft nu verduidelijkt onder welke omstandigheden de btw-heffing (verder) achterwege kan blijven.

Invulling reikwijdte van het VAVO-arrest

In het Beleidsbesluit geeft de Staatssecretaris een nadere toelichting op de reikwijdte van het arrest. De belangrijkste punten hierin zijn:

De uitkomst van het VAVO-arrest is ook van toepassing op de andere btw-vrijstellingen dan de btw-onderwijsvrijstelling.
De samenwerkende instellingen moeten zich op dezelfde btw-vrijstelling beroepen. Het arrest is niet van toepassing als er voor de diensten van partijen verschillende btw-vrijstellingen van toepassing zijn (bijvoorbeeld bij een ziekenhuis en een arts).
Het arrest is alleen van toepassing als de deelnemers onder gemeenschappelijke naam, verantwoordelijkheid en regie en voor gemeenschappelijke rekening - een van btw vrijgestelde prestatie verrichten.

De ondersteunende werkzaamheden voor de btw-vrijstelling zoals bedoeld in het arrest, mogen voor de modale consument geen doel op zich zijn maar moeten de btw-vrijgestelde hoofddienst aantrekkelijker maken. De ondersteunende werkzaamheden moeten daarnaast rechtstreeks nodig zijn voor de btw-vrijgestelde hoofdprestatie.
De ‘VAVO btw-vrijstelling’ is niet van toepassing als één van de deelnemers alleen ondersteunende werkzaamheden verricht die nodig zijn voor de hoofdprestatie van een andere ondernemer.
Het uitlenen van personeel door de ene deelnemer aan de andere deelnemer valt buiten de reikwijdte van het VAVO-arrest. De btw-behandeling daarvan dient afzonderlijk te worden beoordeeld, bijvoorbeeld aan de hand van het besluit ‘terbeschikkingstelling personeel’ van 14 december 2018.

Wat betekent dit voor u?

Door deze uitleg is er meer duidelijkheid over de ruimte die de staatssecretaris en de Belastingdienst ziet bij toepassing van het VAVO-arrest. Het gaat echter steeds om een feitelijke beoordeling per afzonderlijke situatie.

Naast extra duidelijkheid, wordt de werking van het arrest ook enigszins ingeperkt, de vraag is of dat terecht is. Het Besluit vormt hoe dan ook een extra element om in geval van samenwerking te betrekken bij de beoordeling of nadelige btw-heffing kan worden voorkomen.

Voor verdere vragen of een nadere toelichting kunt u contact opnemen met uw vaste PwC btw-adviseur.