Slim navigeren door nieuwe internationale handelsregels

‘Jarenlang werden invoerrechten wereldwijd afgebouwd’, zegt Claudia Buysing Damsté, specialist op het gebied van douane, internationale handel en duurzame supplychains. ‘Maar die tijd is echt voorbij door de stijgende handelskosten vanuit de Verenigde Staten. Naast stijgende handelskosten is ook het meetmoment van de toepasselijke tarieven sterk opgeschoven. Pas als de goederen bij de douane zijn, is met zekerheid vast te stellen wat de af te dragen invoerrechten zijn.’

De wetgeving over sustainability heeft een ander belangrijk aandeel in de toegenomen complexiteit. ‘Duurzaamheidswetten zijn volop in ontwikkeling, dus er is continu aandacht nodig om aan die wetgeving te blijven voldoen. Duurzaamheidsregels in de EU en de VS vereisen inmiddels dat bedrijven allerlei soorten data verzamelen voor de invoer en de naleving waarborgen in hun veelal complexe toeleveringsketens. De complexiteit en het niet naleven van die eisen beïnvloedt en bedreigt wereldwijde handelsstromen’, aldus Buysing Damsté.  

Samen met het World Economic Forum (WEF) schreef Buysing Damsté de whitepaper Trade Compliance for Leadership: Navigating a Shifting Global Landscape. De sterk toegenomen financiële impact van internationale handelsregels was aanleiding voor PwC om met het WEF te werken aan de whitepaper. De whitepaper baseert zich op inzichten van toonaangevende internationale bedrijven via de Trade Compliance Practitioners Group van het WEF en professionals in het wereldwijde netwerk van douanespecialisten van PwC. Deze praktische gids biedt achtergronden en acties om een veerkrachtigere en toekomstbestendige handelsfunctie op te bouwen.

Een van die acties is om internationaal handelsmanagement weer een strategische positie te geven en in te bedden in alle bedrijfsfuncties. Buysing Damsté ziet dat veel bedrijven worden overvallen door de toenemende complexiteit. ‘Omdat de tarieven de afgelopen decennia afnamen en de wereldhandel vrijer werd, hebben veel bedrijven hun douaneafdeling geminimaliseerd of opgedoekt en de verantwoordelijkheid verschoven naar de logistiek en de operatie. Daardoor komen problemen pas laat bovendrijven.’

‘Zo kan een onderdeel dat buiten Europa tien procent goedkoper wordt ingekocht, bij de douane ineens twintig procent duurder blijken. En als er bepaalde plastics in verwerkt zijn, of bijvoorbeeld hout dat niet aan de eisen voldoet, komt het Europa niet eens in. Een ander praktijkvoorbeeld is een aanpassing in de internationale groepsstructuur die eerst belastingtechnisch gunstig lijkt, maar waardoor het vpb-voordeel door hoge invoerrechten teniet wordt gedaan. Dit soort situaties zijn te voorkomen als medewerkers in een vroeg stadium op strategisch niveau het overzicht hebben en zo op tijd kunnen anticiperen’, stelt Buysing Damsté.  

Een tweede verbeteractie is de inzet van technologie. Een juiste keuze voor en uitrol van een technologische oplossing geeft de ideale ondersteuning om te optimaliseren en de risico's te beperken. Buysing Damsté: ‘Bedrijven werken nogal eens met gefragmenteerde systemen en inconsistente data, waardoor actueel overzicht van en inzicht in risico’s ontbreekt. En ook dat heeft vaak te maken met de plek van de douanefunctie in de organisatie. Door het automatiseren van fundamentele taken, het centraliseren van gegevens en het implementeren van door AI verbeterde tools kan trade management proactief bijdragen aan bedrijfscontinuïteit en strategische besluitvorming.’

In haar gesprekken met het bedrijfsleven ziet Buysing Damsté nogal eens dat bedrijven de stap naar een strategische aanpak van de douanefunctie uitstellen omdat de baten in een snel veranderende wereld niet eenvoudig te berekenen zijn. Die patstelling doorbreken, vraagt om een andere manier van denken: ‘Bedrijven worden lean en mean ingericht op efficiëntie’, stelt Buysing Damsté. ‘Maar op het onderwerp van internationale handel moet effectiviteit weer de boventoon gaan voeren.’

‘Door een strategische aanpak op basis van actueel inzicht in handelsregels en volwassen datamanagement van inkoop tot en met sales, zullen de operationele kosten wellicht wat stijgen. Maar bij internationale volatiliteit van wetgeving en geopolitieke spanningen kan de organisatie dan snel bijsturen en onvoorziene financiële uitschieters vaak voorkomen. En ook bij interne wijzigingen van productiefaciliteiten en productportfolio’s, van supplychains en groepsstructuren, is de impact snel in beeld. En dat levert onmiddellijk voordeel op.’

Alles begint met inzicht. Buysing Damsté adviseert dat bedrijven allereerst de impact te onderzoeken van de geopolitiek op hun organisatie. Daartoe ontwikkelde PwC de Geopolitical Impact Assessment (GIA). ‘Dit assessment identificeert de belangrijkste risico’s van niet alleen wetten en handelstarieven, maar ook van andere domeinen die sterk afhankelijk zijn van geopolitiek zoals buitenlandse werknemers en activa, cyber en technologie. Op basis daarvan kunnen we bepalen welke zaken prioriteit hebben om weerbaarder te worden tegen turbulentie.’

Bedrijven kunnen ook contact leggen met de Geopolitical Services Desk van PwC, om direct doorgeschakeld te worden naar de juiste specialisten als het gaat om trade compliance. Buysing Damsté: ‘Als bedrijven benieuwd zijn hoe een strategische benadering hun positie kan versterken, kunnen ze natuurlijk altijd met mij contact opnemen’