Energietransitie

Alle sectoren naar een duurzamere energievoorziening

Energietransitie vraagt om brede samenwerking

De energietransitie – de overgang van fossiele brandstoffen naar duurzame energie – vraagt om verandering in alle sectoren van onze maatschappij. De energietransitie levert mooie kansen op voor groei en nieuwe businessmodellen maar zorgt ook voor de nodige uitdagingen. Welke strategie kiest uw organisatie om bij te dragen aan de doelen van het nationale klimaatakkoord en duurzame groei te realiseren? Welke operationele wijzigingen zijn nodig om die strategie mogelijk te maken? Hoe kan data analyse bijdragen aan de transitie? En hoe vindt u de juiste partners en financiering? Wij ondersteunen u graag in elke stap naar een duurzamere energievoorziening. Van strategie, beleid en investeringen naar duurzaamheid rapportages, digitale oplossingen, financieringsoplossingen, organisatiecultuur en samenwerkingsverbanden.

Beleid en regulering

We kunnen er niet meer omheen. Klimaatverandering is aan de orde van de dag. Om klimaatdoelstellingen te behalen moeten drastische maatregelen genomen worden voor de benodigde emissiereductie. Overheden scherpen dan ook hun klimaatbeleid aan. Investeringen van bedrijven spelen een cruciale rol in het realiseren van de transitie. Maar ook de financiële sector en overheden op verschillende niveaus. Wij helpen overheden goed beleid te formuleren onder meer door de effecten van (voorgenomen) beleid te analyseren. Daarnaast helpen wij overheden beleidsmaatregelen door te vertalen naar tastbare oplossingen en deze ook te implementeren. Ook ondersteunen wij bedrijven bij het begrijpen van de invloed van klimaatbeleid op hun activiteiten en het optimaal kunnen benutten van subsidies en fiscale maatregelen voor het realiseren van de energietransitie en het verminderen van uitstoot van broeikasgassen.

Strategie en roadmap

Of de vraag naar verduurzaming van de energievoorziening nu vanuit de overheid komt, vanuit de markt of uit uw eigen organisatie, duurzaamheidsdoelen moeten een plek krijgen in de organisatiestrategie. Wij helpen u deze doelen te vertalen in een concrete strategie. Wilt u uw bedrijfsvoering verduurzamen of krijgt de energietransitie een centrale plek in uw kernactiviteiten? Kiest u vooral voor compliance of gaan deze doelen bijdragen aan uw groeipotentie? Wij helpen organisaties bij strategische afwegingen en het formuleren van een energietransitie roadmap. Dit geldt niet alleen voor de energiebedrijven die duurzame energie leveren maar ook voor alle andere sectoren die naar een duurzamere energievoorziening moeten bewegen.

Investeren en desinvesteren

Uw strategie voor de energietransitie leidt onvermijdelijk tot investeringen en desinvesteringen. Deze investeringen van bedrijven en overheden spelen een cruciale rol in het realiseren van de transitie. Zo nemen olie-en gasbedrijven duurzame spelers over en kiezen utility bedrijven voor afsplitsingen van niet duurzame bedrijfsonderdelen. De industrie moet investeren in duurzamere productieprocessen, gemeenten willen investeren in opwekken van duurzame energie en geothermie en provinciën en transporteurs zetten stappen in elektrisch (openbaar) vervoer. Grote investeringen in de infrastructuur moeten worden gedaan door de verschillende netwerkbedrijven en ook de financiële sector speelt een belangrijke rol in de energietransitie. Dit doen ze door hun leningportefeuilles tegen het licht te houden en zich te richten op bedrijven die willen bijdragen aan de klimaatdoelstellingen. Onze specialisten kunnen u adviseren over R&D, strategische (des)investeringsbeslissingen, het optimaliseren van de business case van investeringen (subsidie, belasting- en financieringsadvies), het aanbesteden en begeleiden van de uitvoering van de projecten en onze fusie- en overname-experts ondersteunen u bij transacties die waarde opleveren voor het bedrijf.

Data-analyse, financiële processen en rapportages

Transparantie rondom klimaat footprint en risico’s krijgt in toenemende mate de belangstelling van diverse stakeholders zoals investeerders, klanten en werknemers. Uw duurzaamheidsrapportage is hiervoor de basis. Hoe scoort u op key performance indicators zoals de CO2-footprint? In de komende jaren wordt daarnaast het rapporteren over klimaat- en (energie)transitie risico van belang. Ook in besluitvorming moet het effect op CO2 footprint meer worden meegewogen. Het ontsluiten en gebruiken van data is voor de energietransitie van groot belang. Klanten van energie- en netwerkbedrijven willen data om hun eigen verduurzaming te volgen. Nieuwe businessmodellen rondom bijvoorbeeld slim en elektrisch vervoer of energieopslag staan of vallen met toegang tot (veilige) data en inzet van technologie (IoT, AI, blockchain).

Operating model en organisatiecultuur

De strategische uitwerking van de klimaatdoelen kan leiden tot fundamentele wijzigingen in het operating model. Wilt u kosten besparen, zodat u kunt investeren in een energiezuinige operatie? Wat betekent de energietransitie voor de benodigde kennis van uw mensen en de gewenste cultuur? Wij helpen u met de benodigde cultuurtransformatie en breder Human resources beleid (Future of Work).

Samenwerking in het ecosysteem

De energietransitie vraagt om samenwerking van partijen uit de publieke en private sector, start-ups, scale-ups en gevestigde namen. Hoe vindt u de juiste partners om uw plannen uit te voeren? Wij overzien het hele veld en brengen u graag in verbinding met relevante partners, over de grenzen van sectoren en landen heen. Door onze grote ervaring met complexe publieke en private (energie)projecten komen we samen met u tot concrete stappen om de doelstellingen van het klimaatakkoord te behalen.

In dat kader is PwC betrokken bij het Megamind programma, een breed publiek-privaat onderzoeksprogramma, dat zoekt naar mogelijkheden om overbelasting van het netwerk te voorkomen en vraag en aanbod op een slimme manier aan elkaar te koppelen. Hierbij brengen wij kennis in over de energiesector en data analytics om zo de benodigde technologie te ontwikkelen maar ook de bijpassende regelgeving. 

Voorbeelden van hoe PwC klanten helpt met de energietransitie

Stimuleren decarbonisatie bij Nederlands industrieel cluster

Een commerciële vervoerder in Nederland heeft de ambitie om per 2050 volledig emissievrij te zijn. Om dit te kunnen realiseren moet de volledige vloot van de klant worden geëlektrificeerd. Aangezien de (aanschaf)kosten van transportmiddelen met elektromotoren aanzienlijk hoger zijn dan transportmiddelen met een conventionele verbrandingsmotor, was het voor de vervoerder belangrijk om inzicht te krijgen in de mogelijkheden rondom de fiscale faciliteiten en subsidies voor elektrisch vervoer. PwC heeft onderzocht welke fiscale faciliteiten en subsidies beschikbaar zijn voor de investeringen van de klant. Vervolgens is een optimale selectie gemaakt van deze mogelijkheden en heeft PwC het aanvraagtraject opgestart. Tijdens dit proces zijn er diverse overleggen geweest met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Het resultaat is dat de toepassing van diverse fiscale faciliteiten en subsidies is toegewezen, waardoor de investeringskosten voor de elektrificatie van de vloot van de vervoerder met circa 10% zijn afgenomen. 

Uitvoeren van de energiestrategie van de provincie

Een middelgrote grensprovincie onderkende in een vroeg stadium de forse maatschappelijke en economische impact van het Klimaatakkoord. Het provinciebestuur wil de regie houden over de uitwerking van de energietransitie en vraagt PwC om ondersteuning bij het definiëren en prioriteren van de inzet aan de verschillende klimaattafels. In het verlengde daarvan vraagt het bestuur ook onze hulp bij het op het juiste moment en met de juiste informatie aanhaken bij de onderhandelingen. Zodat de belangen van de provincie optimaal behartigd worden en uiteindelijk ook gewaarborgd zijn in de afspraken. Verder hebben we de provincie onder andere geholpen met het identificeren van de te verwachten maatschappelijke impact (bijvoorbeeld op de werkgelegenheid per sector), de economische impact (onder andere op de bijdrage aan het BBP) en de milieu-impact (zoals de verwachte vereiste CO2-reductie per sector). Daarnaast gaven we een kwalitatieve waardering van de belangrijkste financiële risico’s voor de provincie.

Ontwikkeling innovatieve Power Purchase Agreement

Een grote aanbestedingsplichtige overheidsorganisatie wil haar taken met ingang van 2030 energieneutraal uitvoeren. Dat kan met een windmolenpark van 100 Megawatt op een eigen areaal. PwC ontwikkelde een innovatieve Power Purchase Agreement waarin de markt wordt gevraagd om het windpark te ontwikkelen en te exploiteren en om de komende 25 jaar tegen marktconforme voorwaarden groene stroom aan de organisatie te leveren. Vanwege de samenwerking met publieke stakeholders is daarnaast in alle afspraken voor extra duidelijkheid gezorgd over de randvoorwaarden, met respect voor ieders rol en belangen. De overheid wil haar positie als ‘initiërende klant’ gebruiken om de markt in beweging te zetten. Het project toont prachtig aan dat ook aanbestedingsplichtige partijen prima op een innovatieve manier en voor de lange termijn in hun eigen energiebehoefte kunnen voorzien.

Het rendement van investeren in energietransitie in beeld

Een samenwerkingsverband van provincie, gemeenten en industrie heeft ons gevraagd om hun plannen voor de reductie van de lokale uitstoot van broeikasgassen uit te werken. Daarbij maken we per voorgestelde maatregel duidelijk wat de beoogde reductie is, welke kosten ermee gemoeid zijn en welke maatschappelijke baten daarbij horen. Met de betrokken publieke en private partijen gaan we op zoek naar subsidies, garanties en leningen om de plannen te financieren. De provincie geeft met deze aanpak een belangrijke invulling aan haar verantwoordelijkheid om bij te dragen aan de klimaatdoelstellingen.

Ontwikkeling off- en onshore windparken

Een middelgrote gemeente wil 25% van de energiebehoefte duurzaam opwekken. Onder meer met een nieuw windmolenpark op een bestaand bedrijventerrein. De gemeente werkt samen met een ontwikkelpartner aan een plan dat zowel inwoners als het lokale bedrijfsleven laat participeren in het project. Hiervoor moet een passend investeringsmodel worden opgetuigd. Daarnaast wil de gemeente dat de geproduceerde elektriciteit vooral door eigen burgers en bedrijven wordt afgenomen. En ten slotte moet het resterende financiële rendement van de molens ten bate van een lokaal duurzaamheidsfonds komen. De gemeente heeft PwC gevraagd de financiële aspecten van het door de ontwikkelpartner opgestelde plan te beoordelen. Door de kennis die wij in Nederland en Duitsland hebben opgebouwd over de ontwikkeling, structurering en financiering van off- en onshore windparken hebben we een uitgebreide set aan benchmarkgegevens opgesteld. Met deze benchmark-set konden we snel inzicht geven in de robuustheid van de businesscase van de ontwikkelpartner.

Warmtevoorziening d.m.v. aardwarmte

Een grote universiteit in Nederland heeft het doel om haar campus de komende 30 jaar van duurzame warmte te voorzien. De universiteit wil daarom een geothermieproject ontwikkelen en op het warmtenet aansluiten. Bij een geothermieproject wordt energie gewonnen door gebruik te maken van de natuurlijke warmtereservoirs die zich een paar kilometer diep in de aarde bevinden.

Het is de ambitie van de universiteit om dit project te gebruiken voor onderzoek, onderwijs en ontwikkeling. Realtime metingen en geavanceerder data-analyse geven nieuw inzicht in wat er zich diep onder de grond afspeelt. Het project gaat daarmee een stevige bijdrage leveren aan de verdere opbouw van kennis over de toepassing van geothermie in de gebouwde omgeving. Het project wordt door de betrokken partijen gezien als richtinggevend voor de warmte transitie in Nederland.

De universiteit heeft PwC gevraagd om te helpen bij de business case, het financieel model en de financiering van het project. Door de inzet van ons internationale renewable energy team kan de universiteit haar aanpak spiegelen aan vergelijkbare projecten in binnen- en buitenland.

Knelpunten laadinfrastructuur e-busvervoer

De energietransitie heeft grote impact op de Nederlandse netbeheerders. In het Klimaatakkoord staat als doelstelling geformuleerd dat in 2030 al het openbare busvervoer zero emission moet zijn. In de praktijk betekent dat een grote verandering in de benodigde infrastructuur voor openbaar busvervoer. Voor de netbeheerder is het een grote uitdaging om tijdig alle laadpunten voor die bussen aan te sluiten op het net, omdat het vaak complexe locaties betreft (zoals bijvoorbeeld drukke stationsgebieden). Dit kan vereisen dat er veel verschillende partijen bij de ontwikkeling van zo'n locatie betrokken zijn.

In een rapport, opgesteld voor één van de Nederlandse Netbeheerders, heeft PwC de hele keten en relevante spelers voor elektrisch busvervoer in kaart gebracht. Knelpunten in onder meer wet- en regelgeving voor tijdige realisatie van de nieuwe infrastructuur door de netbeheerder voor elektrisch openbaar busvervoer zijn geïdentificeerd. Daarnaast hebben wij oplossingsrichtingen geformuleerd om deze knelpunten te adresseren.

Fiscaal advies bij verduurzamen Nederlandse vervoerder

Een commerciële vervoerder in Nederland heeft de ambitie om per 2050 volledig emissievrij te zijn. Om dit te kunnen realiseren moet de volledige vloot van de klant worden geëlektrificeerd. Aangezien de (aanschaf)kosten van transportmiddelen met elektromotoren aanzienlijk hoger zijn dan transportmiddelen met een conventionele verbrandingsmotor, was het voor de vervoerder belangrijk om inzicht te krijgen in de mogelijkheden rondom de fiscale faciliteiten en subsidies voor elektrisch vervoer. PwC heeft onderzocht welke fiscale faciliteiten en subsidies beschikbaar zijn voor de investeringen van de klant. Vervolgens is een optimale selectie gemaakt van deze mogelijkheden en heeft PwC het aanvraagtraject opgestart. Tijdens dit proces zijn er diverse overleggen geweest met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Het resultaat is dat de toepassing van diverse fiscale faciliteiten en subsidies is toegewezen, waardoor de investeringskosten voor de elektrificatie van de vloot van de vervoerder met circa 10% zijn afgenomen.

{{filterContent.facetedTitle}}

{{contentList.dataService.numberHits}} {{contentList.dataService.numberHits == 1 ? 'result' : 'results'}}
{{contentList.loadingText}}

Contact

Chris Winkelman

Chris Winkelman

Energy - Utilities - Resources Industry, Tax, Partner, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)65 154 18 97

Niels Muller

Niels Muller

Partner, Energy transition and sustainable energy, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)65 160 08 61

Max ten Cate

Max ten Cate

Director Consulting/PS operations, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)61 040 58 89

Volg ons