Duurzame beslissingen laten bepalen door feiten en niet door onderbuikgevoel

Samenwerking Nyenrode Business Universiteit en PwC levert raamwerk op voor concrete besluitvorming

De tijd waarin het topmanagement van bedrijven bij zijn beslissingen alleen werd gedreven door winstmaximalisatie, ligt inmiddels wel achter ons. Organisaties beseffen dat ze met meer stakeholders dan alleen de aandeelhouders rekening moeten houden en hun bedrijfsvoering meer in een duurzame en maatschappelijke context moeten plaatsen.

Maar hoe neem je dan de juiste beslissingen en hoe voorkom je dat je afgaat op ‘onderbuikgevoelens’ of niet-transparante Excelsheets? De oplossing is er nu in de vorm van de ‘Responsible Business Simulator’.

Sinds het Klimaatakkoord van Parijs, dat in december 2015 door 192 landen werd ondertekend, is duidelijk dat we getuige zijn van een omslag in de manier waarop we over bedrijfsvoering denken. 'Het besef dat alleen winst maken niet de enige weg is en dat ook maatschappelijke doelstellingen moeten worden nagestreefd, is er inmiddels wel', zegt Annemieke Roobeek, hoogleraar strategie en transformatiemanagement aan Nyenrode Business Universiteit en eigenaar van het adviesbureau MeetingMoreMinds.

Het maken van complexe keuzes en beslissingen over investeringen

'Maar hoe ga je in de bestuurskamer om met het maken van complexe keuzes en investeringsbeslissingen? Een omslag naar een aanpak waarin duurzaamheid meer regel dan uitzondering is, vergt vaak veel van bedrijven. Zo’n transformatie heeft bijvoorbeeld invloed op de waardeketen, de samenwerkingspartners en op de manier waarop je je medewerkers een prettige werkomgeving biedt.'

Geen vooroordelen en onderbuikgevoelens meer

Annemieke Roobeek (op de foto in het midden) schreef daarom met de PwC’ers Jacques de Swart en Myrthe van der Plas het boek ‘Responsible Business’, dat begin deze maand verscheen. Lezers krijgen toegang tot de ‘Responsible Business Simulator’, een softwareplatform waarmee managers op basis van vooraf geformuleerde doelstellingen en feiten beslissingen kunnen nemen.

Roobeek: 'Je haalt hiermee vooroordelen en onderbuikgevoelens weg. Ik heb geregeld ervaren dat een bedrijf duurzamer wilde gaan opereren, maar dat in de bestuurskamer dan een moeizame discussie ontstond over de keuzes. Zonder dat die discussie op iets concreets is gebaseerd. Jan en Karel zijn het dan – bij wijze van spreken – met elkaar eens, terwijl Mohammed en Truus er met hun afwijkende invalshoek niet tussenkomen. Met ons platform voorkom je een hanengevecht en kom je op basis van financiële en niet-financiële feiten tot een wezenlijke dialoog.'

Analyse van big data

'Met die dialoog begint het proces', vult Jacques de Swart aan. De Swart is bij PwC expert op het gebied van data-analyse. 'Vooraf bepaal je als bedrijf wat je doelstellingen zijn. Je legt vast waar je naartoe wilt. Vervolgens ga je kijken hoe je dat doet en wat je nog nodig hebt om daar te komen. Met behulp van big data kun je analyseren wat je al in huis hebt en waar je nog aan moet werken. We hebben dit boek niet geschreven omdat we onszelf als predikanten voor een betere wereld zien. We proberen bedrijven handvatten te geven om hetgeen ze beogen te doen en hetgeen ze daadwerkelijk doen met elkaar in lijn te brengen. Waarbij ze zich in hun besluitvorming kunnen baseren op feiten. Deze combinatie van dialoog en datagebruik is best uniek. Tot nu toe moesten bestuurders Excel leren om de overzichten van de adviseurs te begrijpen. Nu kunnen ze excelleren in de gekozen waarden.'

Waarden in lijn met bedrijfsstrategie

Volgens Roobeek vinden organisaties het nog lastig om de gewenste invulling aan die waarden te geven. 'Daarbij kan de Simulator ook helpen. Door volledige transparantie aan te brengen in de besluitvorming kunnen bestuurders tegengestelde belangen beheersen en zowel extern als intern draagvlak creëren. Dit betekent dat persoonlijke waarden, ethiek en moraal in lijn kunnen worden gebracht met de gehele bedrijfsstrategie.'

Een faciliterend platform

De ‘Responsible Business Simulator’ is tot stand gekomen na vijf jaar van onderzoek en casusstudies. In het boek staan enkele casussen beschreven, waaronder de casus die heeft bijgedragen aan de invoering van een Internal Carbon Price bij DSM, en die over de aanleg van een duurzaam dak met expositieruimte over hernieuwbare energie voor Science Museum NEMO.

De casussen geven volgens Myrthe van der Plas, een van de auteurs van het boek ‘Responsible Business’, een goed beeld van de mogelijkheden van de Simulator. 'Het is dus geen tool, maar meer een faciliterend platform. Het helpt bij het geven van antwoorden op vragen als: Welke waarden moeten er worden toegekend aan de financiële en niet-financiële aspecten van besluiten? Hoe kunnen deze waarden vertaald worden naar concrete beheersbare acties? En welke besluiten passen het best bij de strategische ambitie en de doelen van het bedrijf? Denk bijvoorbeeld aan de gaswinning in Groningen, de dividendbelasting, het nationale klimaatakkoord en winstmaximalisatie met oog voor de medewerkers. Op een gestructureerde manier worden belanghebbenden in kaart gebracht en de verschillende effecten van de af te wegen maatregelen met elkaar vergelijkbaar gemaakt.'

Het boek is te bestellen via: https://www.koganpage.com/

Volg ons