De impact van Covid-19

Complexiteit vraagt om meer verbinding

Meer samenwerking en begrip nodig om goed in te spelen op snelle veranderingen

De complexe vraagstukken van deze tijd vragen om een geïntegreerde aanpak. Die is alleen mogelijk als we op een open manier met elkaar communiceren en duurzame verbindingen aangaan. We kunnen elkaar alleen helpen en belangrijke problemen oplossen als we goed naar elkaar luisteren, openheid bieden in de dilemma’s waarmee we zitten, openstaan voor de drijfveren van de ander en elkaar zo vertrouwen. De Covid-19-pandemie heeft ons dat nog meer duidelijk gemaakt.

Na een jaar van lockdowns en onzekerheid zijn er inmiddels hoge verwachtingen over een snel economisch herstel. De vaccinatieprogramma’s zorgen voor meer vrijheid en perspectief, er waait een nieuwe wind door de Amerikaanse politiek, de gevolgen van de brexit vallen nog altijd mee en de rente is laag.

CEO’s optimistisch over economisch herstel

Organisaties kijken weer vooruit en durven plannen te maken, zoals ook blijkt uit de CEO Survey, ons jaarlijkse onderzoek onder CEO’s wereldwijd. Bijna driekwart van de ruim vijfduizend ondervraagde bestuurders gaf daarin aan optimistisch te zijn over het economisch herstel. 

Daarbij beseffen ze ook dat de wereld er anders uitziet dan voor de coronacrisis. We zijn veel meer in een online-omgeving gaan ondernemen, werken en leven, en hebben gemerkt dat het op veel gebieden ook anders kan.

Digitale transformatie en energietransitie versneld

CEO’s zien dat de Covid-19-pandemie voor een versnelling heeft gezorgd in de digitale transformatie en de energietransitie. 

Daarbij beseffen zij wel dat de bedrijfscultuur en de (creatieve) vaardigheden van mensen van groot belang zijn. 43 procent van de respondenten gaf aan het afgelopen jaar te hebben geleerd dat mensen het verschil maken, zelfs in een digitale wereld. Verder voelen CEO’s een grote verantwoordelijkheid voor de maatschappij.

De meest relevante ontwikkelingen die wij zien

Sinds enkele jaren werken we met ons ADAPT-raamwerk (Asymmetry, Disruption, Age, Polarisation en Trust). Hiermee brengen we in kaart op welke manier de grotere maatschappelijke ontwikkelingen invloed uitoefenen op de strategische agenda’s van overheden, bedrijven en organisaties. De meeste relevante ontwikkelingen die we hierin zien, zijn de volgende:

Klimaatcrisis – Het laatste rapport van de IPCC, een organisatie van de Verenigde Naties die regelmatig de risico’s van klimaatverandering in kaart brengt, was duidelijk: het laatste decennium was de warmste periode in de afgelopen 125.000 jaar. Aan die opwarming van de aarde heeft zonder twijfel de mens bijgedragen.

Bij PwC geloven we dat het bedrijfsleven een sleutelrol kan spelen bij het tegengaan van de klimaatverandering en we zijn vastbesloten onze verantwoordelijkheid daarin te nemen. Binnen PwC hebben we daarom ook wereldwijd afgesproken dat we in 2030 volledig ‘net zero’ opereren.

Wij merken dat organisaties bewuster omgaan met hun impact op het milieu. Ze beseffen steeds meer dat ze hun strategie daarop moeten aanpassen om in de toekomst succesvol te blijven. 

Ook vanwege toenemende eisen van investeerders en nieuwe wet- en regelgeving betrekken steeds meer organisaties de zogeheten ESG-factoren (environmental, social en governance) in hun strategie, transformatie en reporting.

Impact van digitalisering - Als gevolg van de coronacrisis hebben veel technische toepassingen het afgelopen jaar een versnelling doorgemaakt. Denk daarbij aan het werken op afstand en het gebruik van apps. Zaken die we langzamerhand al ‘gewoon’ vinden. 

Na het verdwijnen van Covid zullen we techniek blijven inzetten op een manier die we vóór de pandemie niet gewend waren. Dit kan een hogere productiviteit opleveren, maar zal bij veel functies ook om andere vaardigheden en het upskillen van mensen vragen. Daarnaast blijft cybersecurity een belangrijk punt van aandacht.

De toekomst van werk - De discrepantie tussen de vaardigheden die mensen hebben en de vaardigheden die nodig zijn voor functies in de digitale wereld, is een van de grootste uitdagingen van deze tijd. Door een goede bij- en omscholing kunnen veel mensen aan het werk blijven, maar daarvoor is een intense samenwerking tussen politiek, onderwijs en bedrijfsleven nodig. 

De mate waarin de Nederlandse arbeidsmarkt verandert en we zoveel mogelijk mensen ‘aan boord’ houden, hangt sterk samen met de dynamiek rondom flexibel werk en de snelheid waarin de beroepsbevolking nieuwe vaardigheden kan of moet leren. Daarbij is het belangrijk dat organisaties zich sterk maken voor een inclusieve bedrijfscultuur, waarin een plek is voor iedereen. Dat vraagt om een ander soort leiderschap, waarin een betere balans tussen ‘harde’ en ‘zachte’ criteria nodig is.

Complexiteit vraagt om meer verbinding

De wereld is het afgelopen jaar in sneltreinvaart veranderd. Door de Covid-19-pandemie werden velen van ons gedwongen tot thuiswerken en kwamen we op meer fysieke afstand van elkaar te staan. Tegelijkertijd zorgde dat ook voor meer verbinding. Op veel plekken ontstonden creatieve oplossingen om toch op een goede manier samen te werken.

De pandemie zorgde voor een versnelling van wereldwijde ontwikkelingen zoals digitalisering en de energietransitie. De daarmee gepaard gaande vraagstukken zijn complexer dan ooit en vragen om een geïntegreerde aanpak. Die is alleen mogelijk als we op een open manier met elkaar communiceren en duurzame verbindingen aangaan. De Covid-19-pandemie heeft ons dat nog meer duidelijk gemaakt.

Lees meer

Meedenken met onze stakeholders

Door in gesprek te blijven met onze stakeholders levert dat ons een beter inzicht in de belangrijke maatschappelijke problemen en de verwachtingen die stakeholders van ons hebben bij het helpen oplossen van deze problemen. In de gesprekken in het afgelopen jaar gaven ze duidelijk aan dat we veel meer naast ze moeten staan, dat we onze stakeholders meer moeten betrekken bij onze eigen transformatie naar een purposegeleide en waardengedreven organisatie en dat we beter moeten laten zien hoe we onze maatschappelijke rol invullen. Dat dwingt ons ertoe onszelf voortdurend de vraag te stellen hoe we ons bestaansrecht op langere termijn behouden.

Lees meer

Hoe we verder transformeren

De wereldwijde ontwikkelingen en de veranderende verwachtingen in de maatschappij hebben zonder meer invloed op onze transformatie die we een paar jaar geleden zijn begonnen. Toen lag onze focus vooral op onze interne cultuur en ons gedrag om een purposegeleide en waardengedreven organisatie te worden. Inmiddels beseffen we dat onze relevantie niet alleen wordt bepaald door ‘wat’ we doen, maar steeds meer door ‘hoe’ we de dingen doen. Door in onze dienstverlening meer de verbinding met de klant te maken, krijgen we meer inzicht in zijn (daadwerkelijke) probleem en komen we samen tot betere, geïntegreerde oplossingen.

Lees meer

De herijking van onze strategie

De versnelling van wereldwijde veranderingen veroorzaakt door Covid-19 heeft geleid tot een herijking van onze strategische visie. Om de uitdagingen van onze tijd het hoofd te bieden, duurzaam succesvol te zijn en te voldoen aan de verwachtingen van hun stakeholders, moeten bedrijven en organisaties bouwen aan vertrouwen en duurzame resultaten. Wij willen hieraan bijdragen door nieuwe en duurzame oplossingen te ontwikkelen.

Deze oplossingen ontwikkelen wij door het inzetten van een grote diversiteit aan mensen in onverwachte combinaties, door het bieden van kwaliteit, onze kennis, creativiteit en door zaken vanuit meerdere perspectieven te bekijken met de inzet van technologie. Op deze manier bouwen we aan vertrouwen en creëren we duurzame vooruitgang voor een nieuwe morgen. We noemen dit ‘The New Equation’.

Lees meer

Werken aan een betere wereld na Covid-19

Nu we door middel van vaccinatieprogramma’s de Covid-19-pandemie onder controle lijken te krijgen en we teruggaan naar ‘normaal’, durven we weer verder vooruit te kijken. En vragen we ons af wat we verwachten van een wereld na Covid-19. Helemaal hetzelfde zal die wereld niet meer zijn. Zakendoen, werken en leven in een online-omgeving hebben een hoge vlucht genomen. Hele bedrijfstakken en businessmodellen zijn door de ontwikkelingen verouderd of ingrijpend gewijzigd. Het maatschappelijk denken is veranderd over wat duurzaam succesvolle bedrijven zijn. En een sterke overheid heeft aan maatschappelijke waardering gewonnen.

Lees meer

Contact

Jan Willem Velthuijsen

Jan Willem Velthuijsen

Chief Economist, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)62 248 32 93

Renate de Lange-Snijders

Renate de Lange-Snijders

Partner, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)62 248 81 40

Volg ons